Ông Xuân Thủy - Cố PCT Quốc hội , Bộ trưởng Bộ Ngoại giao , Bộ trưởng Bộ không bộ , Trưởng đoàn đàm phán của Việt Nam tại Hội nghị 4 bên Pa-ri ... trong cuộc đời cách mạng sáng giá của mình còn là một Nhà thơ tài hoa . Ông nổi tiếng bởi bài thơ " Không giam được trí óc " : " Đế quốc tù ta , ta chẳng tù / Ta còn bộ óc ta không lo / Giam người không giam được trí óc / Chẳng thể ngăn ta nghĩ Tự do " . Ông dịch bài thơ Nguyên Tiêu của Bác Hồ cho đến nay vẫn chưa có ai dịch hay bằng :
Rằm xuân lồng lộng trăng soi
Sông xuân nước lẫn màu cờ thêm xuân
Giữa dòng bàn bạc việc quân
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền .
Lần ấy , tại Việt Bắc Bác Hồ khen hay , Người ý nhị nói : Trong câu 2 của tôi có 3 chữ " xuân ", chú bỏ đâu một chữ ( Nguyên tác là : Xuân giang , xuân thủy tiếp xuân thiên ). Mọi người phá lên cười vui vẻ !
Nhiều năm ở Pa - ri , ông tiếp xúc với nhiều tầng lớp người Pháp , người Việt . Có một lần ông đến thăm một gia đình Việt kiều có cô con gái là Nguyễn Thị Thu Thủy - đỗ đầu hai Trường Đại học danh giá nhất nước Pháp : ĐH Bách khoa và ĐH sư phạm Pa - ri . Ông đã ngẫu hứng tặng cháu gái bài thơ lục bát tứ tuyệt :
Bác là Xuân Thủy xanh tươi
Cháu là Thu Thủy sáng ngời gương trong
Bác về tô điểm sông Hồng
Ngày mai đón cháu về cùng núi sông .
Người viết bài này năm 1973 đã trực tiếp nghe Thu Thủy đọc bài thơ trên tại giảng đường P401- Trường ĐHBK Hà Nội , khi chị về thăm Tổ quốc và nói chuyện với sinh viên Bách khoa .
Bài thơ này tôi chưa thấy tài liệu nào nói đến , xin được trân trọng chuyển tới quý độc giả !
VŨ TỪ SƠN