Đường Thi hay thơ viết theo luật thơ Đường có thể ví như là một dòng sông văn chương khởi nguyên từ đất Hán, tạo ra những biển hồ bao la nhưng cuối cùng lại thu nhỏ thành sông và đang có trào lưu ra biển ở đất Việt. Tuy xuất xứ từ đời nhà Đường bên Trung Hoa nhưng người Việt chúng ta đã từng có hàng nghìn năm thưởng thức và sử dụng nó để chuyển tải nhiều vấn đề, không chỉ trong khía cạnh văn chương đơn thuần.

Hiện tại chính người Trung Hoa viết nó còn khó khăn và thậm chí không hay bằng người Việt mình viết ra, vì tiếng Tầu (Mandarin Chinese) ngày nay đã thay đổi rất nhiều về âm sắc lẫn hình thái, nhằm khắc phục nhược điểm của thứ ngôn ngữ tượng hình, để họ dễ tiếp cận với thế giới. Trong khi ngữ pháp và âm sắc tiếng Việt ta tuy được nâng cao và bổ xung nhiều, nhưng không có sự rẽ ngang đột ngột nào.

Chúng ta đều biết thơ luật Đường đã bị xếp xó từ những năm 30 của thế kỉ trước, nhường chỗ cho Thơ Mới nhưng bất cứ trào lưu gì cũng đều chuyển động theo hình sin, khác nhau chăng là về biên độ. Ngày nay trình độ dân trí của người Việt ta đã được nâng lên một mức khá cao so với ngày đó, nên mới có hiện tượng hàng triệu người làm thơ, yêu thơ - trong đó nhiều người là hội viên của CLB Unesco thơ Đường Việt Nam, bao gồm rất nhiều Chi nhánh trên toàn quốc.

Phải thừa nhận một thực tế là đại đa số người làm Đường thi hiện nay thuộc về lớp người cao tuổi. Các cụ rất tâm đắc với Đường thi, sáng tác nhiều, duy trì sinh hoạt Câu lạc bộ đều đặn, thường xuyên tổ chức giao lưu giữa các vùng miền khác nhau để học hỏi và tạo nguồn thi hứng. Một cố gắng chung của CLB thơ Đường Việt Nam cũng như của các Chi nhánh là luôn có ấn phẩm mới, từ những tập Đường thi mỏng vài chục trang của cá nhân các thi lão tới những tập hàng trăm trang của chi nhánh vùng miền; Đặc biệt là nhiều tập Thơ Đường luật Việt Nam do CLB Unesco Việt Nam chủ trì tuyển chọn với độ dày hàng ngàn trang, có dung lượng hàng ba bốn ngàn bài thơ mỗi tập, in ấn theo giấy phép của các Nhà Xuất bản gạo cội (Văn Học, Hội nhà văn...) đã đem lại sự kính nể cho người đọc, là thú vui tao nhã cho người yêu văn chương khi đọc cũng như bàn luận chuyện văn chương-thế sự.

VIỆT STAR MEDIA: “LỊCH SỬ GHI LẠI…”

– Phát hiện cuốn sách cổ của nhà Thanh, in đời vua Quang Tự (1875-1909) khẳng định Hoàng Sa, Trường Sa, Biển Đông là của Việt Nam.

Trong quá trình điền dã tại các địa phương trên địa bàn tỉnh Thái Bình, tại gia đình anh Phan Văn Luyện (xã Vũ Chính, Thành phố Thái Bình) chúng tôi đã tiếp cận được cuốn sách cổ, in vào đời Vua Đức Tông (Tải Điềm) – nhà Thanh (niên hiệu Quang Tự, 1875-1909). Sách in thạch bản (in đá) bằng chữ Hán).
Anh Luyện đã vui vẻ trao quyển sách này cho chúng tôi sở hữu và nghiên cứu với hi vọng có thêm những cứ liệu để công bố trước công luận và làm bằng chứng để khẳng định chủ quyền biển, đảo Hoàng Sa – Trường Sa là của Việt Nam.
Cuốn sách này có tên “Danh hoàn Chí lược” (Sách ghi chép về địa lý Thế giới), có khổ 20cm x 14,5cm, người giám định sách là hai tiên sinh Bích Tinh Tuyền và Lưu Ngọc Ba. Sách do Nhà xuất bản Hòe Lý Đường in.

Ở trang 2 của sách ghi: “Quang Tự Mậu Tuất Mạnh Thu” (Tháng 7, năm Mậu Tuất, niên hiệu Quang Tự, triều vua Đức Tông (Tải Điềm -1898). Cũng ngay ở trang 2 ghi: Thượng Hải Thư Cục Đại Ấn (Thư cục Thượng Hải được cho quyền in sách này). Bộ sách này được biên soạn vào năm thứ 28 (Kỷ Dậu, 1849), niên hiệu Đạo Quang, triều vua Thanh Tuyên Tông (Mân Ninh, 1821-1851).
Ở trang 3, 4 và trang 5 của sách có ghi bài tựa của Lưu Vận Kha, soạn vào năm Kỷ Dậu (1849), mùa hạ tháng 4 – triều vua Thanh Tuyên Tông, niên hiệu Đạo Quang. Bài tựa thứ 2 cũng viết vào năm Đạo Quang thứ 28, triều vua Thanh Tuyên Tông, do Bành Uẩn Chương soạn. Bộ sách này từ khi soạn (vào năm 1849, thời vua Thanh Tuyên Tông) phải mất 49 năm sau mới được in (vào năm 1898), triều vua Đức Tông (Nhà Thanh) – niên hiệu Quang Tự.
Bộ sách gồm nhiều tập. Chúng tôi chỉ chú tâm tới các tập 3, 4, 5 (vì 3 tập này đóng gộp thành 1 quyển) và có ghi các đảo thuộc chủ quyền biển, đảo của Việt Nam.

“ Tập thơ là những hồi tưởng về quá khứ, miêu tả cuộc sống, con người, số phận con người với sự đôn hậu, chân thành, xen lẫn day dứt xót xa của tác giả. Tuy nhiên qua kiểm tra lưu chiểu, Cục phát hiện 2 bài thơ Lúc ấy, Những điều ấy, có cách viết chủ quan, không phù hợp. Do đó Cục đề nghị Nxb đình chỉ phát hành cuốn sách để chỉnh sửa 2 bài thơ nói trên.”

Như vậy đánh giá của Cục là toàn diện, chỉ đề nghị Nxb dừng phát hành để chỉnh sửa 2 bài thơ trong 48 bài của cả tập.

Báo Văn nghệ số 25 ra ngày 24/6/2017, đã đăng Thông báo của Thường trực Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa IX ( nhiệm 2015 – 2020) :