- Trung Quốc đang bị cáo buộc là “đô hộ” các nước nhỏ hơn bằng việc cho họ vay những khoản tiền lớn mà họ không thể trả nhằm chế ngự thế giới. Những nước vỡ nợ buộc phải trả bằng tài sản và lãnh thổ, hoặc phải cho phép các căn cứ quân sự Trung Quốc trên mảnh đất quê hương mình.
Trung Quốc đang bị cáo buộc sử dụng đòn bẩy là các khoản vay lớn dành cho các nước nhỏ hơn trên khắp thế giới để chiếm đoạt tài sản và gia tăng “lốt chân” quân sự của mình. Các nước đang phát triển, từ Pakistan đến Djibouti, Maldives đến Fiji, tất cả đều đang nợ Trung Quốc những món tiền khổng lồ.
Đã có những nước vỡ nợ, bị gây sức ép phải giao quyền kiểm soát tài sản hoặc phải cho phép các căn cứ quân sự của Trung Quốc trên lãnh thổ. Một số người gọi đây là chính sách “ngoại giao bẫy nợ” hoặc “chủ nghĩa đô hộ nợ” – tức là cung cấp các khoản vay hấp dẫn cho các nước không có khả năng trả nợ, để rồi sau đó đòi nhượng bộ khi họ vỡ nợ.
Bằng chứng điển hình nhất là Sri Lanka hồi năm ngoái. Vay nợ hơn 1 tỷ USD của Trung Quốc, Sri Lanka đã phải cho công ty của chính phủ Trung Quốc thuê một cảng biển trong 99 năm.
Và Djibouti, nơi hiện có căn cứ quân sự chính của Mỹ tại châu Phi, cũng sắp phải nhượng quyền kiểm soát một cầu cảng cho một công ty có liên hệ với Bắc Kinh. Mỹ đang rất muốn ngăn chặn Cảng Container Doraleh rơi vào tay người Trung Quốc, đặc biệt vì nó nằm ngay cạnh căn cứ quân sự duy nhất ở nước ngoài của Trung Quốc.
 |
| Djibouti là nơi Trung Quốc đặt căn cứ hải quân nước ngoài đầu tiên. Trong ảnh: Lực lượng quân sự Trung Quốc đến Djibouti hôm 11/7/2017. Ảnh: Reuters/ Vietnam Plus |