Đắc Trung

  

Nhưng sau khi Quan Án qua đời vì sét đánh thì gia cảnh sa sút nhanh lắm. Vợ ông cũng theo ông ngay năm sau, cơ ngơi bán cho người khác chỉ để lại dãy nhà ngang năm gian và mảnh vườn hẹp ba người con trai của ông chia nhau ở. Người con cả tên là Ngọ chưa đến 50 tuổi thì mắc bệnh thần kinh, có lần cầm dao chém vợ đứt gân tay thành tật, hai đứa con lêu lổng trộm cắp, cờ bạc đều bị đi tù cả. Ông Ngọ đầu tóc bù xù, râu ria lởm chởm lang thang, trên tay lúc nào cũng xách cái búa chim đi tìm đào hang bắt chuột. Vớ được ổ chuột non mới nở là mừng rú lên nhặt từng con cho vào mồm nhai nghiến ngấu. Bắt được chuột lớn thì bóp chết, cũng biết gom rác, gom củi đốt thui rồi xé xác nó ra ăn. Khu lăng mộ nhà Quan Án cỏ um tùm, rất nhiều chuột, ông Ngọ dùng búa moi, đào, lật tung cả mộ bố mộ mẹ lên tìm chuột. Người dân nhìn thấy ông Ngọ từ xa đã vội vàng lẩn tránh. Trẻ con vô phúc gặp phải ông thì khóc thét lên chạy thục mạng. Họ gọi ông là ma Ngọ.

Người con thứ hai tên là Sửu có vợ nhưng không có con. Ngoài ba mươi tuổi bị ô-tô cán nát hai chân phải cưa cụt tới gối, di chuyển rất vất vả bằng hai tay nắm trên hai cái ghế gỗ. Vợ chán bỏ đi mất tích, một mình ông Sửu sống vất vưởng nước lọ cơm niêu lầm lũi như ma xó.

Xem tiếp

Tô Hoàng

( Đọc “ Rừng hẹn “ - Tiểu thuyết của Hà Đình Cẩn. NXB Quân Đội Nhân dân 2020 )

“ Rừng hẹn “- tên sách dễ khỏa lấp giữa nhiều tên sách khác. Bìa sách không gây ấn tượng. Sách chào đời ở một nhà xuất bản ít có uy tín với thể loại tiểu thuyết. Cộng thêm căn bệnh phổ biến ở người đọc bây giờ: khó đủ say mê và kiên nhẫn đọc từ trang đầu đến trang cuối, mà không bỏ lửng giữa chừng.

Ấy vậy, nhưng “ Rừng hẹn “ mang chất kháng thể với bệnh lười đọc hiện nay.

Nhân vật “ Tôi “, người dẫn chuyện vốn thuở xưa là anh lính “ cờ đèn kèn trống” thuộc ban tuyên huấn một Trung đoàn quân tình nguyện Việt Nam chiến đấu trên chiến trường Lào trong những năm 1970. Công việc thu tin, chụp ảnh, in báo lito giúp “ Tôi “ được tham gia nhiều trận đánh, trò chuyện và gom nhặt được nhiều tích chuyện. Hơn 30 năm sau, “ Tôi “ trở lại chiến trường xưa, như đi du lịch, lại như muốn gặp được cố nhân, muốn kiểm nghiệm, so sánh giữa hôm qua và hôm nay...

Đất nước Lào bên kia biên giới hiện lên trong “ Rừng hẹn “ lung linh, sánh đặc trong bảng pha màu đầy quyến rũ, chào mời như trong “ Đảo hoang “ của Jules Verne hay “ Robinson Crusoe “ của Daniel Defoe. Trên vòm trời chan chứa ánh nắng có những đốm sáng nhấp nháy. Những đốm sáng hiện hình dần là những con chim đại bàng đất. Loài chim làm chủ cao nguyên mùa khô mạnh mẽ ghê gớm, ngày hai lần bay chếch nắng, từ Nam sang Bắc rồi từ Bắc quay về Nam như là để đọ sức với nắng gió hơn là để kiếm sống ( tr. 6 ) Chúng tôi đi vào cánh rừng bằng lăng thoáng, đầy nắng, gió thổi lạo xạo lớp lá khô dưới chân. Ở xứ rừng này, thiên nhiên khắc nghiệt mấy, rừng vẫn hào phóng. Một cành hồng với những quả chín đỏ chim ăn dở còn treo lơ lửng như mời gọi trước mặt ( tr.17 ). Ngoảnh về phía nam, phía tây nam Cánh đồng Chum,, những ngọn núi cao giũ sạch đất, chỉ còn lại bộ xương cốt bằng đá trắng thúc lên trời nhìn gớm ghiếc. Cây rừng thưa thớt trong kẽ đá. Có thể xem tất cả cây ở vách đá là cây bon sai, dáng thấp, gốc phình to, lá cằn cứng như vẩy tê tê ( tr.131 )...Còn phong tục, tập quán các dân tộc Lào thì sao?

Xem tiếp

 

 

Chí còn nhiều lắm quanh ta

Chí thời nay mới bằng ba Chí Phèo

Vợ thì để đấy không yêu

Vài hôm lại một bồ đèo sau xe

Mình sai, mình trái lè lè

Động lên là vác gạch ghè mặt nhau

Yêu ư ? Lẳng xuống chân cầu

Gặp nhau chỉ vội ăn nhau rồi chuồn

Cướp nhà cao, cướp ruộng vườn

Đánh nhau cướp “ghế”, ra đòn cướp “phao”

Chí Phèo giờ ở tầm cao

Mặt đeo nhân nghĩa, lời dào dạt thương

Triệu Đô là cái “đinh rường”

Chí không dại

Rạch vết thương mặt mình

Giả danh này nghĩa, này tình

Mũi dao Chí dấu rập rình quanh ta

Chiều nay ngồi uống rượu mà

Một gian quán nhỏ gặp ba Chí Phèo.

K,C

Xem tiếp

Đắc Trung

II- QUYỀN MƯU

Theo ngữ nghĩa gốc Hán tự "quyền" là quả cân. Muốn biết một vật nặng bao nhiêu phải treo hoặc đặt vật đó lên rồi xê dịch quả cân đến vị trí chuẩn xác. "Mưu" bắt nguồn từ chữ "Mẫu". "Mẫu" là mẹ. Để duy trì cuộc sống bản thân, con cái và gia đình người mẹ phải hết sức năng động ứng phó với mọi điều kiện cả tự nhiên và xã hội. “Quyền mưu” chính là khả năng ứng biến để đảm bảo sự cân bằng và phát triển theo cái đích đã xác định. Cái đích đã xác định ấy là “mưu lược”. “Quyền mưu” là bộ phận của “mưu lược”. “Mưu” là kế tức thời. “Lược” là sách lâu dài. “Mưu” động. “Lược” tĩnh. Quyền mưu thuộc phạm trù năng lực tư duy và hành động của con người, bao gồm:

1. Mục đích quyền mưu:

- Thiện.

- Ác.

- Cả thiện và ác.

Mục đích quyền mưu thiện gắn với sự quang minh, chính đại. Dù ban đầu có phải chịu biết bao gian khổ, vất vả, đau đớn, nhưng nhất định thắng. Dẫu có thất bại nhất thời cũng không nhục.

Mục đích quyền mưu ác gắn với những thủ đoạn thấp hèn thì dù nhất thời chiến thắng cũng không vinh và nhất định sẽ thất bại. (Ở đời thắng đâu đã là vinh và bại đâu đã là nhục. Vinh, nhục là ở mục đích quyền mưu).

Mục đích quyền mưu cả thiện và ác thì phần thiện sẽ thắng, sẽ vinh. Phần ác sẽ bại, sẽ nhục.

Bởi thế đánh giá quyền mưu trước hết phải xem xét mục đích quyền mưu.

Xem tiếp

 

Tôn Tẫn
(Mưu lược gia lỗi lạc Trung Quốc)

Con ong chúa, con sư tử, con khỉ đầu đàn đầu đàn: đầy quyền lực. Thủ lĩnh một bộ tộc, đứng đầu một tổ chức đảng phái chính trị xã hội, một địa phương, một quốc gia: đầy quyền lực. Quyền lực mang cả yếu tố tự nhiên và xã hội, cả khái niệm và thực thể. Con vật sử dụng quyền lực theo bản năng tự phát. Con người sử dụng quyền lực tự giác qua trí tuệ. Thành bại đại nghiệp một đời, hay hưng vong một quốc gia phụ thuộc ở đấy. Bởi thế tinh thông quyền lực và quyền mưu là nhu cầu tất yếu cho bất kỳ đối tượng nào liên quan đến quyền lực. Nhà đại mưu lược Khương Tử Nha (đời nhà Chu) dạy: "Mưu trước hành sau sẽ sống. Hành trước mưu sau sẽ chết". Trong trước tác "Lục thao", bộ sách lý luận tương đối có hệ thống đầu tiên thời cổ đại của lịch sử Trung Hoa còn lưu giữ được trong 237 thiên thì Khương Tử Nha viết tới 81 thiên về "mưu", 71 thiên về "ngôn", 80 thiên về "binh"... Ông đặt "mưu" lên vị trí hàng đầu trong trị quốc, ngoại giao, quân sự... Chính nhờ mưu lược mà Khương Tử Nha đã giúp Chu Văn Vương đánh tan Trụ Vương kết thúc triều Thương Ân tồn tại đã hơn 600 năm giành bá chủ thiên hạ. Tôn Tử (thời Xuân Thu) nhà binh pháp lỗi lạc coi "đánh bằng mưu" là quan trọng nhất, coi «trí» là «điều kiện đầu tiên của tướng soái". "Đánh bằng mưu" thì có thể lấy ít địch nhiều, lấy yếu địch mạnh mà vẫn thắng, thậm chí không đánh mà thắng.

Xem tiếp