Hội lớn nói ở đây là HỘI NHÀ VĂN VIỆT NAM.
Mấy ý kiến nhỏ là ý kiến của người viết bài này, một kẻ không phải Hội viên, sống ở "tỉnh lẻ", lại vô danh tiểu tốt.
Ý thứ nhất: Theo thiển nghĩ của tôi, trước hết cần phân biệt hai khái niệm: NGƯỜI VIẾT VĂN và NHÀ VĂN. Người viết văn làm nên tác phẩm chứ chưa thể làm nên danh hiệu NHÀ VĂN cho mình. Chính TÁC PHẨM mới làm nên NHÀ VĂN. Từ đó suy ra, CÁI THẺ HỘI VIÊN danh giá thật, nhưng bản thân nó không thể làm nên NHÀ VĂN theo nghĩa đích thực. Và từ đó, xin kiến nghị: Không nên đặt tiêu chuẩn SỐ LƯỢNG tác phẩm được xuất bản để xét kết nạp Hội viên. Nghĩa là chỉ lấy CHẤT LƯỢNG tác phẩm làm tiêu chuẩn kết nạp. Thực tế đời sống văn học nước ta cũng như trên thế giới, hiện tượng NHÀ VĂN MỘT TÁC PHẨM là không hiếm. "Một tác phẩm" như "HAI SẮC HOA TI-GÔN" thì ai dám bảo tác giả của nó không phải NHÀ THƠ?
Ý thứ hai: mỗi TÁC PHẨM VĂN HỌC là một NGƯỜI THÀY. Không có tác phẩm đích thực nào không chứa đựng trong nó ít ra là một BÀI HỌC - bài học về đạo lý, hoặc bài học về thẩm mỹ; hoặc đồng thời cả hai. Do đó, CHỨC NĂNG Hội viên là lớn lắm và CHỨC NĂNG HỘI NHÀ VĂN càng lớn lắm. Xin những nhà lãnh đạo Hội cần có biện pháp ngăn chặn hiện tượng "XIN - CHO", thậm chí "MUA - BÁN" trong công việc xem xét kết nạp Hội viên mới cũng như bầu cử Ban Chấp hành Hội... Bởi tất cả những hành vi đó đã, đang làm XẤU đi rất nhiều danh hiệu Hội viên cũng như danh hiệu HỘI NHÀ VĂN VIỆT NAM.
Ý thứ ba: Từ hai ý kiến trên, xin có hai kiến nghị:
Một là, những người viết văn nước ta chỉ nên có một Hội duy nhất, đó là Hội Nhà văn Việt Nam, thống nhất trong cả nước, từ Bắc chí Nam. Không phân biệt HỘI TRUNG ƯƠNG, HỘI ĐỊA PHƯƠNG. Hội địa phương chỉ là thành viên cấp dưới của Hội trung ương (gọi là CHI HÔI) bao gồm những Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam sinh sống ở địa phương. Nhất quyết không để tình trạng các Hội địa phương chỉ là thứ Hội HẠNG HÀNG, HẠNG KÉM CHẤT LƯỢNG so với Hội Trung ương. Tất cả những Hội, tổ chức chính trị thảy đều như thế. Ví dụ đã là đảng viên thì không thể có thứ ĐẢNG VIÊN CẤP XÃ, ĐẢNG VIÊN CẤP TỈNH...
Hai là, mỗi Ban chấp hành Hội và Chi hội phải có trách nhiệm phát hiện tác phẩm chất lượng (bằng chính sự đánh giá của mình hoặc trên cơ sở thăm dò dư luận xã hội), để từ đó, tuyên truyền vận động tác giả của nó viết đơn xin vào Hội. Làm được như thế, sẽ hạn chế rất nhiều các hiện tượng tiêu cực trong khâu kết nạp Hội viên.
TRẦN HUY THUẬN