Tản văn 

       Trãi qua một cuộc bể dâu.
        Những điều trông thấy mà đau đớn lòng  (N.DU)

Ba mươi tám trôi qua, đến hẹn lại lên , không khí trong cả nước mừng ngày miền Nam giải phóng, thống nhất đất nước .

Lời của Bác :    Bắc , Nam sum họp Xuân nào vui hơn !

Năm nay 30/4/2013 trên các báo, tivi … có nhiều bài viết : vui cũng có, buồn cũng có, hay cũng có, dỡ cũng có … trên TranNhuong.com có 2 bài viết :
- 30/4 chuyện bây giờ mới kể của nhà văn Nhật Tuấn.
- Gặp gỡ tháng TƯ của Đoàn Quang.

Ông Nhật Tuấn, hồ hởi kể : vừa vào đến Sài Gòn, gặp được người anh là nhà văn Nhật Tiến, thăm hỏi qua loa, kế tiếp là xả xui, xả hên gì đó … thái độ phóng khoáng, thoải mái …..

Ông Đoàn Quang kể lại :  Ông  Trần Mai Hạnh , ngày 30/4/1975 là phóng viên Đài tiếng nói Việt Nam có mặt tại dinh độc lập viết bài báo đầu tiên được đăng trên báo Nhân Dân số đầu tiên và Đài tiếng nói Việt Nam phát thanh …. Rất hay ! Tuyệt vời …   26 năm sau ông Trần Mai Hạnh là Tổng Giám Đốc Đài Tiếng noi Việt Nam . Kế tiếp năm 2002 ông lại bị TAI NẠN NGHỀ NGHIỆP , đọc xong bài viết cảm thấy bùi ngùi ….

CHUYỆN XƯA :

Trước năm 1975, ở miền Nam Việt Nam, chúng tôi đang học Trung học đệ nhị cấp (lớp 10 ngày nay) sách báo có nhiều, mê nhất là quyển THI NHÂN TIỀN CHIẾN  của Hoài Thanh – Hoài Chân, mê đến độ thuộc lòng :

- Làm sao cắt nghĩa được tình yêu.
Có nghĩa gì đâu một buổi chiều .

Hoặc là : Yêu là chết trong lòng một ít.
                Cho rất nhiều, song nhận chẳng bao nhiêu …  (Xuân Diệu)
 Nói gần nói xa, chẳng qua nói thật . Chỉ qua ghẹo gái mà thôi, nhưng rất linh nghiệm đấy !

Thê thảm hơn :  Nếu biết rằng tôi đã có chông .
                          Trời ơi ! người ấy có buồn không ?
                          Có thầm nghĩ đến loài hoa vỡ
                          Tựa trái tim phai, tựa máu hồng . Tình sử T.T.KH.
.
                          Lại có những khi bất cần đời : công viên , ghế đá , tóc xỏa bờ vai … đôi khi tự phong cho mình là cái rốn của vũ trụ … bỏ nhà đi bụi, ở tạm vài ngày trong một trại ruộng quen, viết 4 câu thơ dán trước trại ruộng :

                              Từ độ, về đây, sống rất nghèo .
                              Bạn bè, chỉ có gió trăng theo.
                              Những thằng bất nghĩa : xin đừng đến .
                              Hãy để : thềm ta xanh sắc rêu . (NGUYỄN BÍNH)

Chủ trại ruộng về thăm nhà, thăm vợ … trong trại hết gạo, hết thức ăn … lủi thủi về nhà… tiếp tục cắp sách đến trường học tiếp …

Thời chiến, thời kỳ chống Pháp (theo suy nghĩ của tôi là oanh liệt nhất), trong các thi nhân thời ấy . Các bài thơ sáng tác lúc ấy tôi chưa ra đời… có nhà thơ THÂM TÂM có mấy bài thơ hào hùng nhất (trong thiên tình sử của TT.KH lại có giả thuyết dính líu đến ông nầy . Chuyên án nầy đến nay chưa sáng tỏ. Ai biết chỉ giúp. Cám ơn !) .

THÂM TÂM có 2 bài thơ :  TỐNG BIỆT HÀNH và VỌNG NHÂN HÀNH.

Hai bài thơ nầy sáng tác vào năm 1940 và 1944, cũng vì 2 bài thơ nầy mà trong đám học sinh, sinh viên chúng tôi   mới nhảy núi, vào chiến khu … chống Mỹ cứu nước. Ôi tuổi thanh xuân, cũng có lúc dại khờ …

Mời đọc bài  TỐNG BIỆT HÀNH :

- Đưa người , ta không đưa sang sông .
Sao có tiếng sóng ở trong lòng.
Bóng chiều : không thắm, không vàng vọt.
Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  ..
Mây thu đầu núi, giá lên trăng .
Cơn lạnh, chiều nao đổ bóng thầm.
Ngừng ở ven trời, nghe tiếng khóc.
Tiếng đời xô động, tiếng lòng câm

Bài  VỌNG NHÂN HÀNH :

Thăng Long đất lớn, chí tung hoành.
Bàng bạc gương hồ ánh mắt xanh.
Một lứa chung tình từ tứ chiếng.
Hội nhau vầng một tiệc quần anh.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(đọc mấy câu thơ trên sao giống mấy vị anh hùng Lương Sơn Bạc quá, nhưng khẳng khái hơn, oai hùng hơn . TKT)
Tiếp :
                    Sông Hồng chẳng phải xưa sông Dịch .
                    Ta ghét hoài câu “NHẤT KHỨ HỀ “
                    Ngoài phố mưa bay : Xuân bốc rượu .
                    Tấc lòng mong mỏi cháy tê tê .
- Ới ơi ! bạn tác ngoài trôi giạt .
Chẳng đọc thơ ta , tất cũng về .  ( 1944 )

ĐÔI DÒNG TẢN MẠN :

Thái Tử ĐAN, Cao Tiệm Ly và Kinh Kha tiễn đưa nhau qua  SôngDịch hành thích Tần Thủy Hoàng, bịn rịn chia tay hẹn ngày về …. Nhà thơ Thâm Tâm rất dứt khoát : đã là chiến sĩ lên đương cứu nước lại hẹn ngày về, thì anh chiến sì nầy không hết lòng vì nước. Nhà thơ HỮU LOAN có câu : “ Lấy chồng thời chiến binh, mấy người đi trở lại …… Để không chết người trai khói lửa . Mà chết người em gái nhỏ hậu phương ….

Hai câu thơ :       SÔNG HỒNG CHẲNG PHẢI XƯA SÔNG DỊCH .
                            TA GHÉT HOÀI CÂU “ NHẤT KHỨ HỀ “

Oai phong quá, khẳng khái quá phải không quí vị .

Ba mươi tám năm trôi qua, may là tôi còn sống, chứng kiến DÂU BỂ , ĐỜI NGƯỜI, của bản thân mình, bạn bè mình. Đôi khi giựt mính nhớ :

                              Trên đường gặp lại : bao nhiêu mộ .
                              Của những người đi chẳng trở về .  (Chính Hữu)

Những thi nhân ngày ấy : Thâm Tâm, Quang Dũng , Hữu Loan, Xuân Diệu, Thế Lữ ……. Những vần thơ ngày xa xưa ấy vẫn sông mãi trong lòng của tôi. Ai còn, ai mất …  các vị cũng đã DÂU BỂ, ĐỜI NGƯỜI rồi phải không.

NGÀY NAY :  Ông Trần Mai Hạnh còn sống và còn khỏe mạnh (qua bài văn của Đoàn Quang). Tôi tự đặt câu hỏi cho riêng tôi : Tại sao ông Trần Mai Hạnh, ông Phạm Sĩ Chiến, ông Bùi Quốc Huy không làm tốt không việc bình thường của mình, con đường quan lộ của các vị nầy đang rộng mở … tại sao lại  TAI NẠN NGHỀ NGHIỆP xảy ra vào năm 2002 như thế ? (Một vụ án 3 vị Ủy viên Trung Ương Đảng lâm vòng lao lý ) Giờ nầy quí vị vẫn còn tự hào với những chiến công ngày xưa hay sao ? Quí vị có biết rằng cái TAI NẠN NGHỀ NGHIỆP năm ấy hại biết bao dân lành vô tội hay không ?

ÔI ! DÂU BỂ - ĐỜI NGƯỜI   chưa hết đâu quí vị ạ !

05/5/2013            TRỊNH KIM THUẤ