Câu chuyện kể ra đã hơi có mùi ẩm mốc, nhưng cũng cứ xin được có đôi lời : thưa đó chẳng qua cũng là một thứ hiện tượng “Đông Thi” đó thôi. Này nhé, trong việc khắc họa lại, phục chế lại những nét gần gặn con người hơn của các nhân vật lịch sử như Nguyễn Huệ, Gia Long, Nguyễn Du, ngay cả những con người “nhỏ” hơn như Đặng Mậu Lân chẳng hạn (Kiếm sắc), tôi thấy Nguyễn Huy Thiệp có những thành công nhất định, cái khám phá mới mẻ của ông ấy, xuất hiện trong một hoàn cảnh văn học lúc ấy đều là những yếu tố thuận lợi cho văn nghiệp và văn tài nữa của tác giả này, vâng, như thế là thành công.
Những Nguyễn Quang Thân, Sương Nguyệt Minh (Dị Hương)... tôi lờ mờ nhận ra họ cũng muốn mượn một cách muộn màng con đường ấy, lại thiếu hẳn sự sắc bén, cái ậm ọe quyền hạn trên ngôn ngữ (nói như “thánh thán”) của một Nguyễn Huy Thiệp chẳng hạn, nên rõ ràng là họ đẻ ra những quái thai văn học như Hội Thề, Dị Hương... đó thôi. Đã vậy lại còn “ mượn mầu son phấn, đánh lừa con đen” xưng tụng nhau rằng “đã viết một bài viết công phu, quân tử và thiện chi...”, tai hại nhất là hai chữ “quân tử” : mách qué, không hơn không kém.
Trần Mạnh Hảo đôi khi quá lời, nhưng đến đây thì tôi hiểu được .
Phùng Tường Vân