Hải Phòng ngày 16 tháng 7 năm 2010
Kính gửi: Nhà thơ Bùi Minh Quốc,
Nhà thơ Hữu Thỉnh
Nhà thơ Trần Nhương
Nhà văn Phạm Viết Đào
Thưa các anh,
Gần đây, trong một ngày có điện, tôi lướt web, vào trang blog của Phạm Viết Đào ( đọc bài “Đối Thoại về tự do sáng tác của nhà văn trong đại hội nhà văn khu vực miền Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long” ngày 16-6 năm 2010(đối thoại giữa nhà thơ Bùi Minh Quốc và chủ tịch Hội Nhà Văn Hữu Thỉnh do Bùi Minh Quốc ghi –nguồn Trannhuong.com), có đoạn:
Nhà thơ Hữu Thỉnh:
Cái vụ CKN2000 tôi là người bênh vực anh Bùi Ngọc Tấn, nghe tin tôi vội chạy lên thì người ta đã ký lệnh nghiền mất rồi, tôi xuống ngay Hải Phòng, gặp anh Tấn, anh Tấn đề nghị để tớ đi thăm Trung Quốc, tôi ủng hộ ngay mặc dù về thủ tục rất khó vì danh sách toàn đoàn đã xong xuôi rồi, chỉ còn 6 ngày nữa là đi, nhưng tôi đã cố gắng giải quyết tốt.
Về việc đi Trung Quốc, tôi xin được đính chính như sau: Tôi chưa một lần đề nghị với anh Hữu Thỉnh hoặc bất kỳ một cá nhân, tổ chức nào cho tôi đi Trung Quốc hay bất cứ một nước nào khác. Suốt từ khi đi công tác thoát ly đến nay tôi chưa bao giờ đề nghị cho mình một điều gì, từ lên một bậc lương, mua một cái xe đạp cung cấp, một chuyến đi nước ngoài hay một chỗ ở... (Ngay cả trường hợp ông Tô Huy Rứa - khi đó là bí thư thành uỷ Hải Phòng - nói với anh Hữu Thỉnh sẽ cấp cho tôi một căn hộ, nhiều người giục tôi viết đơn xin, tôi cũng không làm được việc đó.)
Sự thực là khoảng giữa tháng 8 năm 2001, tôi nhận được một phong bì do Hội Văn Nghệ Hải Phòng chuyển, bên trong có ba công văn của Hội Nhà Văn ký ngày 08 tháng 8 năm 2001. Công văn thứ nhất, gửi lãnh đạo thành phố Hải Phòng thông báo: Thực hiện kế hoạch hợp tác đã ký giữa Việt Nam và Trung Quốc, một đoàn đại biểu Hội Nhà Văn Việt Nam sẽ sang thăm và làm việc tại Trung Quốc, thời gian 10 ngày trong tháng 9 năm 2001, đề nghị Thành Uỷ, Uỷ Ban nhân dân và Hội Văn Nghệ thành phố Hải Phòng cho phép tạo mọi điều kiện thuận lợi làm mọi thủ tục xuất cảnh cho nhà văn Bùi Ngọc Tấn đi Trung Quốc.
Công văn thứ hai là quyết định cử đoàn đại biểu cấp cao đi thăm và làm việc tại Trung Quốc, thời gian 10 ngày, thượng tuần tháng 9 năm 2001 gồm có: 1. Nhà thơ Hữu Thỉnh, Tổng thư ký, trưởng đoàn, 2. Nhà văn Lê Quang Trang, chủ tịch Hội đồng lý luận phê bình, phó trưởng đoàn, 3. Nhà văn Bùi Ngọc Tấn, đoàn viên, 4. Nhà văn Hồng Duệ. Và 5. Nhà thơ Lê Giang.
Và cuối cùng, một công văn gửi cho tôi: Xin anh vui lòng và gấp rút chuẩn bị các thủ tục sau:
1- Quyết định nhân sự của cấp có thẩm quyền. (Hội Văn Nghệ làm tờ trình, Uỷ Ban thành phố ra quyết định.)
2- Tờ khai xin cấp hộ chiếu phổ thông (xin tại Sở Công an) xác nhận của Hội Văn Nghệ và 4 ảnh cỡ 4x 6 để làm hộ chiếu.
Mong anh nhiệt tình tham gia để đoàn lên đường đúng dự định (ngày 10/9/2001)
Tổng thư ký Hội Nhà văn Hữu Thỉnh
Thời gian ấy tôi được giải thưởng của Hội Quan sát Nhân quyền Quốc tế HRW. Từ Trung Ương tới địa phương đều khuyên tôi không nên nhận. Hơn thế, còn gây áp lưc để tôi từ chối giải thưởng. Nhưng tôi vẫn nhận. Bởi dân chủ hoá đời sống xã hội đã là, đang là, sẽ vẫn là chìa khoá giải quyết mọi vấn đề tồn tại trong nước ta, hơn nữa giải thưởng do 2 đảng viên đảng Cộng sản Mỹ góp tài sản sáng lập.
Có biết bao nhiêu tin đồn thất thiệt xung quanh việc tôi nhận giải thưởng, xuyên tạc sự thật, nhằm bôi nhọ tôi.
Cho nên thực lòng tôi không muốn đi, bởi chuyến đi Trung Quốc được tính toán như một sự đền bù nếu tôi không nhận giải thưởng. Nhưng tình thế là khó thoái thác. Người ta sẽ nói: “Chúng tôi chìa bàn tay ra cho anh nhưng anh từ chối.” Hơn nữa, dù tôi không đi thì những tin đồn thất thiệt vẫn cứ được tung ra và đã được tung ra. Tôi tin ở sự thực sẽ chiến thắng tất cả.
Tôi không khởi động gì về việc làm thủ tục. Thúc giục Hội Văn Nghệ Hải Phòng làm đề nghị lên Uỷ Ban, Thành uỷ cũng không. Làm thủ tục lấy hộ chiếu cũng lần lữa đến thời hạn cuối cùng. Hội Nhà Văn đã làm mọi việc ở Hà Nội để có hộ chiếu cho tôi. (Tôi rất cảm ơn Hội Nhà Văn về việc này. Nhờ có hộ chiếu mà sau đó 3 năm tôi đi Pháp được dễ dàng theo lời mời của ông Vũ Quốc Phan, người anh con cô con cậu với Nguyên Hồng.)
Ngày 11 tháng 9 năm 2001(ngày Bin La đen đánh tháp đôi New York), tôi bay đi Trung Quốc, thì mãi tối mồng 10 tháng 9, tôi mới nhận được hộ chiếu trong buổi chiêu đãi của sứ quán Trung Quốc.
Và đúng như tôi nghĩ: Rất nhiều tin được tung ra để xuyên tạc tôi. Chẳng hạn như một ông vụ trưởng thuộc Ban Tư Tưởng Văn Hoá TƯ Đảng đã nói: “Bùi Ngọc Tấn làm đơn từ chối giải thưởng. Kỳ này bọn tôi cho đi Trung Quốc. Tiền tiêu thoải mái.”
Tất cả những điều tôi viết trên đây là sự thật chuẩn xác. Rất mong các anh đính chính.
Trân trọng cảm ơn.
Nhà văn Bùi Ngọc Tấn