Hà Nội dạo này có nhiều chuyện “tức cười”, mặc dù không phải là người hiện đang sống và làm việc tại Hà Nội, nhưng bản thân tôi luôn luôn hướng về Hà Nội, bởi nơi đây, đại diện cho văn hiến nước nhà, là nơi tập trung các “sỹ phu Bắc Hà”; mọi cách làm của Hà Nội sẽ ảnh hưởng và có phần định hướng đến sự phát triển chung của cả nước.
Qua cách làm của (người) Hà Nội thể hiện trên các trang tin trong các báo, vài năm trở lại đây, tôi cảm thấy, người Hà Nội đang rất quan liêu, vẫn theo lối “sỹ phu Bắc Hà”, tức là nặng về lý thuyết, triết lý, tìm cái “thâm thúy” để sống với nhau (!?), hơn là mạnh dạn đi vào thực tiễn; giám nghĩ, giám làm dựa trên nền tảng trí thức khoa học bài bản, thực thụ...
Tôi cứ ấn tượng mãi với cấu nói của một vị tiến sỹ của TP Hà Nội vào cuối năm 2009 là “chỉ có tiến sỹ mới có khả năng tư duy đột phá”; phải chăng đây là “cái mẽ” mà giới trí thức Hà nội cần trang bị cho mình? Trong khi có rất nhiều điều diễn ra hàng ngày trong cuộc sống, ngay tại HN lại rất mâu thuẫn, như các sự việc: sơn phố để kỷ niệm 1000 năm Thăng Long-Hà Nội (đã có nhiều ý kiến phản đối); việc lát đá xanh vỉa hè quanh Hồ gươm (hiện đã phải tạm dừng); đặc biệt, đến như Hoàng thành Thăng Long mà còn bị đào bới để rồi đến hôm nay (lại) phải tạm dừng...
Trong bài “Dừng làm đường để cứu Hoàng thành Thăng Long” có đoạn: “Theo Sở VH-TT-DL, dự án đã được phê duyệt từ 4/2006 mà không có ý kiến của Sở”; không thể hiểu được, HN nơi tập trung của các bộ, ngành trung ương, của TP Hà nội, có các viện, các nhà nghiên cứu... mà lại để sự việc xẩy ra đáng tiếc như vậy;
Người Hà Nội thường rất tự hào mình là... “người Hà Nội” (trong một nghĩa nào đó là có Hộ khẩu HN); vì vậy, nói ra các điều trên, có khi các vị cho rằng gã nhà quê “ngứa mồm”; hoặc như “dân quê biết gì” v.v..
Để kết thúc, xin được mượn lời của kiến trúc sư Trần Thanh Vân (người mà tôi rất ngưỡng mộ, dẫu chỉ qua các bài báo chị viết, chưa từng gặp chị, chắc là giới trí thức HN nhiều người biết về chị), trong bài viết: “Phong thủy trong quy hoạch Thủ đô: Thăng Long hay "Ẩn Long"? chị viết: “...Người Hà Nội sống khép mình, không dám nghĩ, không dám làm và không sao thoát ra khỏi tâm lý tự ty, mặc cảm. Từ ngày Quốc hội thông qua nghị quyết mở rộng địa giới hành chính Thủ đô, các nhà quy hoạch, các nhà chiến lược bị ngợp trước cánh cửa đã mở rộng và không ý thức được bước đi của mình phải từ đâu đến đâu?” (trên VietNamNet, ngày 22.4.2010);
Có lẽ cũng chỉ nên nói như vậy, người Hà Nội đã đến mức thế sao? chỉ mong rằng, người HN luôn xứng đáng là... “người Hà Nội”, như đã đi vào ngạn ngữ “dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An”./.
11.5.2010
Nguyễn Hữu Quý (Đăk Lăk)