...Trong những khuya ở một lần Thu nào đó nằm nghe cơn heo may trở mình trên tán lá và nghe tiếng lá rụng tôi thường không ngủ được. Nhớ nhung, tiếc nuối tận lòng. Những chiếc lá rụng chớp lên những ánh vàng như cố thắp lại với trời đất màu sự sống. Đấy là cách hiến dâng, níu giữ nghĩa thế gian của bản thể vũ trụ này. Tôi yêu mùa Thu lắm. Phải là Thu mang một vết thương sắc màu giống như kẻ trọng bệnh là tôi chăng? Thu mong manh, quá đỗi mong manh. Nhưng sự minh bach, quyết liệt của phẩm chất Thu cũng không gì sánh nổi. Mong manh bởi phía sau Thu là một chu kỳ tàn hoại. Cái làn hơi may thoảng nhẹ, ấy thế mà chạm lạnh vào đâu vật đó chuyển màu. Và cũng từ điểm “chuyển màu” này, sự minh bạch lộ mình. Mọi xanh non, đèo đẹn, sâu si có thể ẩn mình trong Xuân trong Hạ chứ quyết không có chỗ trú nấp trong Thu. Chín thì cứ mọng thơm lên mà chín. Sự tàn rụng cũng thế, cứ vàng rực rỡ lên lần chót rồi mới chịu lìa cành. Tất cả rõ ràng. Và Thu còn chi phối, ám ảnh lòng người bởi một chân trời mù sương, che đường, rấp lối...
Con người cầm tình yêu cuộc sống đi trong Thu là cuộc đi trần. Không xiêm y mũ m•o và phải có lửa lòng thắp làm ánh chiếu. Mỗi dặm đời đi qua đốt cháy một đoạn tình. Lỡ tình tắt lửa xem như đời tắt sáng. Bởi vậy mới cần đến những mối tình lớn, dồi dào nguyên liệu sống. Bởi vậy mới nuôi hy vọng về nghĩa trăm năm.Thân thể trần gian nào cũng trong vòng sinh rồi hóa. Và “hóa” – hóa thân – chuyển hóa, là thứ ánh chớp vật liệu của điều thiêng, tình yêu nuôi được nỗi ấm nồng nhân thế, là những gì còn sót lại cho hy vọng con người. Đường trần trong quan niệm của riêng tôi là một đường Thu. Đường Thu vốn lạnh và buồn, nhờ thế con người mới biết nâng niu từng ý nghĩa của niềm vui sống.
Và vì thế chăng, tinh thần Thu, mỹ cảm Thu với hương thơm vị quả, với sắc vàng của ngàn lá, của những loài hoa cúc hoa cải đồng và của cả cái khí hậu với gió heo may, sương mờ l•ng đ•ng nhuốm lạnh se lạnh sắt khắp cõi vàng trời đất... Với tất cả những giá trị kỳ tuyệt đặc sắc đó Thu ngàn đời quyễn rũ lòng người và đ• hương lửa ái ân, thụ phấn với phần linh phần hồn con người đặng mà sinh nở ra một thứ trái hoa vô cùng đặc dị, so với những trái hoa của thảo mộc bốn mùa kia, ấy là hoa trái Thơ ca, Nhạc, Họa – còn mang tên nữa là: Kiệt Tác Nghệ Thuật, hiển hiện làm một chiếc tổ – cho cái Nhân Gian này lấy làm nơi cư trú. Cho Con Người chỗ dựa đầu. Ôi Mùa Thu!
Thu Mậu Tý