Lâu nay hầu như các tài liệu, bài viết đều mô tả Hoàng đế Napoléon là người có tầm vóc thấp bé, nhỏ thó song có một bản lĩnh rất phi phàm. Ông có sức khoẻ tốt, trong chiến đấu bao giờ Napoléon cũng dẫn đầu đoàn quân xông pha trận mạc. Napoléon Bonaparte là một tài năng vĩ đại, một vị tướng thiên tài và đấng quân vương ngời sáng lập nên đế quốc Pháp.
Năm 1821 Napoléon qua đời. Để lập bia mộ cho một vị quân vương, người ta đã đo được chiều cao của Napoléon là 5 feet 2 inch theo đơn vị foot của Pháp, hay 5 feet 6,5 inch theo foot Anh (Imperial foot), có nghĩa là bằng 1,686 mét, và như vậy, chiều cao của Napoléon tương đương 1m70, còn hơn chiều cao trung bình của người Pháp ở thế kỷ 19. Sau đó, có tài liệu dùng đơn vị đo trên theo hệ thống đo của Anh, trong khi 1 inch của Pháp bằng 2,71 cm còn 1 inch của Anh chỉ bằng 2,54 cm, nên họ suy ra Napoléon chỉ cao khoảng 1m55 - Người Châu Âu với chiều cao này thì đúng “lùn”! Thêm một lý do cho sự hiểu lầm này là ngày còn bé Napoléon có biệt hiệu là Le petit caporal, nhiều người sẽ nghĩ petit có nghĩa là nhỏ, hoặc lùn. Rồi đến khi Napoléon trở thành Hoàng đế, thì Ông thường xuyên bị che khuất bởi các lính bảo vệ xung quanh, những người này thường cao to lừng lững, thấp nhất cũng từ 6 feet trở lên, bởi vậy Napoléon đã bị bé nhỏ đứng trong những người “khổng lồ”. Và còn có thêm môt lý do khác nữa là sau khi tốt nghiệp trường quân sự ông được phong quân hàm rất thấp, nên bị đồng đội chế nhạo là anh chàng lùn…
Có lẽ với những dẫn chiếu nêu trên, chúng ta có thể nhìn nhận lại sự “nhầm lẫn của lịch sử” về chiều cao của Napoléon Bonaparte - Người anh hùng của nước Pháp.
Napoléon Bonaparte sinh ngày 15 tháng 8 năm 1769 mất ngày 5 tháng 5 năm 1821 hưởng thọ 52 tuổi; Trước lúc trút hơi thở cuối cùng, ông đã nói: “Nước Pháp...Quân đội...Tiến lên.”
Napoléon được sinh ra và lớn lên ở Ajaccio, thuộc đảo Corsica, với tên là Napoleone di Buonaparte (viết theo phương ngữ đảo Corsica là Nabolione hay Nabulione) trong một gia đình quý tộc sa sút. Về sau ông lấy tên là Napoléon Bonaparte cho có vẻ Pháp hơn. Napoléon từ nhỏ đã thể hiện tính cách cứng rắn và có tinh thần dũng cảm cũng như mưu trí. Cha ông phát hiện thấy tính cách đó của Napoléon nên đã cho ông sang Pháp học tại trường quân sự ở Brienne-le-Château. Khi đó cậu bé Napoléon hay bị bạn bè trêu chọc vì cậu nói tiếng Pháp không được nhanh và chuẩn như những người bạn khác. Nhưng cậu đã chứng tỏ mình và là học sinh rất nổi trội, đặc biệt là với môn Toán học và Lịch sử. Lúc đầu ông muốn học về hải quân nhưng do ý muốn của mẹ, ông quyết định học ngành pháo binh, chính đây là cái nôi đầu tiên tạo ra một vị chỉ huy lục quân tài giỏi cho nước Pháp.
Napoléon tài liệu chữ Hán-Việt ghi là Nã Phá Lôn hoặc Nã Phá Luân là vị tướng của Cách mạng Pháp và là người cai trị nước Pháp với tư cách là Đệ nhất Tổng tài (Premier Consul) của Cộng hòa Pháp từ 11 tháng 11 năm 1799 đến 18 tháng 5 năm 1804, sau đó là Hoàng đế Pháp (Empereur des Français) và vua Ý với tên Napoléon I từ 18 tháng 5 năm 1804 đến 6 tháng 4 năm 1814, và tiếp tục từ 20 tháng 3 đến 22 tháng 6 năm 1815. Ông được biết đến như một trong những nhà lãnh đạo quân sự vĩ đại nhất thế giới.
Napoléon còn được biết đến qua Bộ luật Dân sự Pháp (còn được gọi là Bộ luật Napoléon). Ông lên ngôi năm 1804, nhưng đã bắt đầu cuộc chiến tranh Napoléon vào năm 1803. Từ năm 1804-1812, quân đội của ông đã đi khắp châu Âu từ Bồ Đào Nha ở mạn Tây đến tận Nga ở biên giới mạn Đông.
Napoléon Bonaparte có nhiều vợ và đông con. Napoléon Đệ nhất có hai vợ: Bà Joséphine de Beauharnais và Marie Louise, Nữ Bá tước của Parma (có con là Napoléon II). Ngoài ra, Napoléon còn có nhiều con ngoài giá thú với nhiều người khác. Như Charles Léon (1806–81), con với Louise Catherine Eléonore Denuelle de la Plaigne; Tử tước Alexandre Joseph Colonna-Walewski (1810-68), con với Countess Marie Walewska
Ngoài ra, những người sau đây cũng có thể là con của Napoléon: Émilie Louise Marie Françoise Josephine Pellapra (1806–71), con với Françoise-Marie LeRoy; Karl Eugin von Mühlfeld, con với Victoria Kraus; Hélène Napoléone Bonaparte (1816–1910), con với Albine de Montholon và Jules Barthélemy-Saint-Hilaire, chưa xác định được con của Napoléon với ai.
Từ khi Napoléon mất năm 1821, tinh đến năm nay, năm 2010, ông qua đời đã 189 năm. Trong ngần ấy năm, cả nhân loại đã tốn khá nhiều giấy mực để không ngừng tranh luận mọi chuyện về ông. Đã có gần tám vạn cuốn sách khác nhau viết về Napoléon. Nếu tính đổ đồng, một tháng in ra ba mươi đầu sách, tương đương với hoạt động của một nhà xuất bản lớn ở nước ta hiện nay. Một con số thật ấn tượng./.
BTV.Vũ Thanh Nhàn st & giới thiệu
1/ Napoléon Bonaparte (Họa phẩm của Jacques-Louis David)
2/ Napoléon trong chiến dịch bắc Ý năm 1796
3/ Napoléon Bonaparte - Người anh hùng của nước Pháp