Năm Gà nghe tiếng gáy Kê Minh*

Dục giã vua tôi tỉnh thức mình

Trị nước an dân mười kế sách

Khuyên vua chính sự, việc dân sinh

Bảy thế kỷ qua đâu có cũ

Bích Châu dâng kế tỉnh lay chồng.

Vì trót không nghe nên đã bại

Đất nước tan tành bởi Duệ Tông

Minh triết bao đời “Dân vi bản”

Sao cho thiên hạ bỏ oán sầu

Trừ lũ tham lam, phường sâu mọt

Khử bầy nhũng nhiễu phá hại nhau

Học lại bài xưa nữ cung phi:

Biết cầu ngôn, chấn hưng văn hóa

Kê Minh hiến kế cứu nước nhà

Kén tài, không nể mặt “con cha”

Trí tuệ thánh hiền phù Đất Việt

“Chế thắng phu nhân” đức Mẹ Hiền

Theo bước người xưa làm Đổi mới

Dân giàu, nước mạnh giữ mãn viên

Xuân Đinh Dậu 2017

-----------------

* “Kê Minh Thập Sách” (mười kế sách trị nước) do bà Nguyễn Thị Bích Châu một cung phi của vua Trần Duệ Tông dâng kế cho nhà vua trong thời khắc loạn lạc (triều cương ngày càng sa sút, chính sự đổ nát, nhân tài không được trọng dụng, nịnh thần lộng hành…) nhằm mục đích can gián Trần Duệ Tông bỏ qua việc chinh chiến mà củng cố đất nước, nhưng nhà vua không nghe, dẫn đến kết cục bi thảm.

Đây là áng văn chính trị cổ xưa của nước ta, bao gồm những vấn đề trọng đại của đất nước: Chính trị – Văn hóa – Quân sự, và thực chất là một chính sách toàn diện nhằm cải tổ bộ máy nhà nước chuyên chế trên cơ sở mầm mống phôi thai của tinh thần dân chủ.

Mười kế sách trị nước gồm:

1. Bền gốc nước, trừ kẻ bạo thì dân chúng được yên.

2. Giữ nếp xưa, phiền nhiễu nên bỏ thì triều cương không rối.

3. Ngăn kẻ lạm quyền để trừ mọt nước.

4. Loại bọn quan tham nhũng để bớt vơ vét của dân.

5. Chấn chỉnh học hành, lễ nghĩa cho sáng tỏ đất trời.

6. Mong nghe được lời nói thẳng, mở rộng cửa ngôn luận như mở rộng cửa thành.

7. Chọn quân thì nhằm vào dũng lực, không nhằm vào vóc dạng cao lớn.

8. Chọn tướng trước nên lựa người thao lược sau mới đến là bậc thế gia.

9. Khí giới cốt tinh nhuệ hơn là lòe loẹt.

10. Tập trận pháp cần chỉnh tề không cần múa nhảy.

Tại xã Kỳ Ninh (Vũng Áng), huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, nơi bà Bích Châu hy sinh trong khi giao tranh với quân Chiêm Thành, có ngôi đền hơn 600 năm tuổi thờ bà Nguyễn Thị Bích Châu cung phi của vua Trần Duệ Tông (1336 - 1377 )

Trước cửa đền có đôi câu đối:

“KÊ MINH THẬP SÁCH, TRÍ TUỆ THÁNH HIỀN TRUYỀN LƯU PHÙ NƯỚC VIỆT,

CHẾ THẮNG PHU NHÂN, ƠN MẸ DÀI LÂU GÌN GIỮ GIÚP NAM DÂN”