Đêm. Tiếng tàu đêm!
Nhà tôi gần ga tàu hỏa nên luôn nghe được tiếng tàu đêm. Cứ mỗi khi nghe tiếng tàu đêm là tôi lại thấy bâng khuâng, hoài niệm, nhớ nhung. Như đâu đây, tiếng ý ơi gọi nhau trên sân ga, tiếng thì thầm nhẹ như hơi thở, tiếng cười khe khẽ, tiếng cười ròn tan…hòa cùng âm thanh của tàu đêm thủa xa xôi, thủa còn chiến tranh vọng về…

Đêm ấy, tôi đi tàu từ nơi sơ tán về nhập học ở trường Đại học sự phạm I Hà Nội. Tôi nhận giấy gọi vào đại học muộn nên nhập học vào cuối thu.
Đêm thu, trời se lạnh. Tôi được chị gái cùng đi , đưa tôi về Hà Nội nhập trường.
Tàu đêm, những ngày chiến tranh, không có đèn rọi sáng. Chỉ có ánh sáng của những ngôi sao trên trời, trời thu không một gợn mây. Rồi trăng cuối tháng hiện dần, chúng tôi lên tàu đỡ mò mẫm vì có ánh trăng soi. Trăng thu vời vợi. Gió thu mơn man. Trời hơi lành lạnh ,
May sao chuyến tàu đêm ấy không đông lắm nên chúng tôi vẫn có chỗ ngồi đàng hoàng. Trước mặt chúng tôi còn hai ghế trống. Mới ngồi được vài phút thì “ ào ào như gió thổi”, có hai anh bộ đội vừa nói vừa cười lướt đến chỗ ngồi đối diện với chúng tôi, Tàu chuyển bánh. Một anh lấy đèn pin rọi để gác ba lô lên giá để đồ của tàu, nhờ vậy, anh biết chắc, trước mặt hai anh là hai cô gái, còn chúng tôi biết chắc là hai anh bộ đội rất trẻ đang ngồi trước mặt chúng tôi.
Và rồi, một anh đã làm quen trước: “ Chào hai em, các em đi đâu vậy, sao lại đi tàu đêm? ”. Bà chị nhanh mồm nhanh miệng của tôi trả lời : “ Em đưa em gái về Hà Nội nhập học, nó sẽ làm cô giáo đấy ”.
Hai anh cùng cười vui vẻ. Một anh nói, chúc mừng em gái nhé, em lớn rồi đấy. Từ lúc ấy, chúng tôi thấy thật gần nhau, bốn người.
Chị tôi và một anh, tôi chắc là, cũng hay nói như chị. Họ nói chuyện với nhau như quen tự bao giờ. Anh kể, anh vừa học xong bách khoa thì có lệnh nhập ngũ và phải lên đường ngay, còn anh này là bác sĩ quân y, anh chỉ vào người bạn. Bọn anh được luyện tập để chuẩn bị đi B, Chỉ được luyện tập trong một tháng thôi. Lăn, lê, bò toài, đeo ba lô gạch…đủ cả .
Anh kể tiếp, cuối đợt tập, bọn anh được xuống thị trấn, gần nơi anh đóng quân chơi. Thị trấn yên tĩnh, cây xanh chen cùng những ngôi nhà ngói nâu sẫm. Người qua lại vẫn đông vui mặc dù người dân đã có lệnh đi sơ tán.
Hôm ấy, Thị trấn có chợ phiên họp vào lúc tang tảng sáng. Những cô gái Mèo (H’Mông. ), cô gái Tày, Dao… xuống núi, ríu rít vào chợ. Đúng lúc phiên chợ đông nhất thì có tiếng máy bay rít lên, chúng có một tốp , bay rất thấp. Có tiếng súng phòng không, đạn bay chíu chíu. Và rồi, tiếng bục…bục, bom rơi, khói bốc mù mịt. It ai ngờ tới, bởi lúc đó quá bất ngờ, hệ thống phòng không chưa kịp phát tín hiệu: “ Đồng bào chú ý, đồng bào chú ý…máy bay địch xuất hiện trên bầu trời…”.
Bom đã rơi, máu người đã đổ. Mọi người nháo nhác, chạy tìm chỗ trú ẩn.
Phiên chợ tan. Thị trấn tan hoang, cây xanh sẫm lại, những ngôi nhà, mái ngói tơi tả.
Bọn anh chạy lại nơi bom đã nổ cùng người dân ở đây thu dọn hậu quả. Mắt anh bỗng hoa lên, chân như khụy xuống, miệng đắng ngắt.
Máu…máu. Anh thấy, chỗ nào cũng có máu.
Và rồi, anh chợt tỉnh.
Chiến tranh đã gõ cửa thị trấn êm đềm.
Sau ngày đó, anh và đồng đội chuẩn bị lên đường ra mặt trận…

Chúng tôi lặng lẽ ngồi bên nhau. Chiến tranh là có thật.
Thỉnh thoảng ánh trăng thia lia vào toa tàu soi nhanh từng khuôn mặt…Tôi muốn nhìn thấy khuôn mặt anh. May sao, có ánh sáng của đèn pin, soi rất lâu vào thẳng chỗ anh ngồi, tôi thoáng thấy khuôn mặt và ánh mắt của anh. Đôi mắt đen lắm, chiếc mũi rất thẳng, và nụ cười, cho đến bây giờ tôi vẫn như ngợp thở khi nghĩ lại, nụ cười rạng rỡ, đôi môi rất nét,. răng đều và trắng. Tôi thừa nhận, anh ấy rất đẹp trai. Khi nói chuyện, tay anh hay vung lên hoặc gõ gõ lên mặt bàn nhỏ xen giữa chúng tôi. Tôi nghe tiếng “leng keng” từ cái cái vòng anh đeo ở tay phát ra. Tôi hỏi anh : “ Anh là con trai mà cũng đeo vòng tay à!”. Anh cười: “Chiếc vòng này quí lắm, nó sẽ bảo vệ linh hồn anh đấy”. Tôi muốn xem chiếc vòng đó lắm nhưng xấu hổ không dám nói lên ý muốn này.
Đêm như ngắn lại. Anh ấy kể đủ mọi chuyện cho chúng tôi nghe. Hay nhất là chuyện anh bán chiếc đàn ghi ta để đi uống cà fe với bạn.
Anh nói, anh chơi đàn ghi ta cũng khá, thậm chí anh còn sáng tác một nhạc phẩm khi xa người yêu. Nỗi nhớ cồn cào người yêu khiến anh trở thành nhạc sĩ. Nhạc phẩm có tên Đêm huyền diệu ra đời. Anh hát nhè nhẹ cho chúng tôi nghe, lời bài hát tôi rất thích, tôi nhớ không hết, chỉ đọng lại những ca từ anh luyến láy khi hát và hát đi hát lại cho chúng tôi nghe:
Một đêm mùa thu
Ánh trăng mơ màng sáng trên mặt hồ lung linh
Môi mắt em vương đầy ánh trăng
Và hương sen hay mùi tóc em làm ngất ngây tâm hồn anh.

Dây đàn rung lên
Tình em dâng trào dạt dào bao nhiêu ý thơ
Muôn sắc hoa ngập tràn ước mơ
Như đôi cánh đưa đôi ta bay lạc vào tới chốn thần tiên

Cuôc đời đắng cay. Cung đàn đứt dây
Nước mắt em vơi đầy trên gối đêm
Anh ra đi trên nẻo đường phiêu diêu chông gai
Vẫn mang theo đôi mắt em ngập tràn ánh trăng
Và mùi sen ngát hương đêm nào…

Giọng anh trầm và ấm. Nghe anh hát mà tôi như thấy, anh đang đi cùng người yêu, lạc vào xứ thần tiên có hồ sen đầy hoa sen nở, hương thơm thoang thoảng bay xa. Gió đêm lay động đêm và tình yêu lay đông hai con tim. Những chiếc hôn nồng nàn không rời xa họ, tôi nghĩ thế. Tôi chợt xấu hổ vì tưởng tượng của mình, tôi đã biết yêu là gì đâu. Tôi nghe anh hát, như nuốt từng lời, và tôi buồn, buồn cho một mối tình phải xa xôi, cách trở. Anh bạn của anh chợt nhẹ nắm tay tôi nhưng lại buông ra ngay như sợ lay động điều gì đó trong tôi. Còn chị tôi, vốn hát rất hay, chị “la…la…”theo anh. Rồi, anh , dừng lại, những giai điệu ngọt ngào vẫn day dứt, những ca từ nhẹ lướt, bay đi, vào đêm xa thẳm.
Tôi chợt tỉnh khi giọng anh thoang thoảng: “ Anh yêu cây đàn lắm, nó luôn bên anh. Thỉnh thoảng, những buổi ngồi chơi cùng bạn. tiếng đàn của anh cũng lay động khối cô nàng đấy! ”. Chị tôi cười: “Anh lại tán tỉnh giỏi nữa ai mà chẳng đổ”. Anh đặt nhẹ tay lên vai chị nói: “ Riêng em, chắc gì đã đổ, nghe giọng em, anh biết em không dễ đổ vì một khúc ca!”.
Anh kể tiếp. Cây đàn này, mẹ anh đã cho anh tiền để mua vì biết , anh ước có nó từ lâu nhưng không dám nói.
Anh mua đàn, đàn luôn bên anh, như hình với bóng.
Thế mà, anh vò đầu, thế mà…anh đã bán nó, các em có biết vì sao anh bán không? Chỉ vì một chầu cà fe đấy, bọn anh mê café như mê người tình. Cuộc chơi hôm ấy, vét túi của nhau, tiền không đủ một chầu cà fe, làm gì để có tiền bây giờ ? Bọn anh chẳng có gì làm ra tiền ngoài món của cải đáng giá là cây đàn của anh. Bọn bạn của anh gạ gẫm, “cầm cố đàn đi cậu. Sau có tiền ta chuộc lại”. Nghe bùi tai, vả lại, chúng nó nói dai lắm, không cho anh lựa chọn, thế là đàn bay đi , và chẳng bao giờ lấy lại được nữa.
Tôi nhìn anh, mái tóc bồng bềnh hiển hiện khi ánh trăng lướt qua, dù anh có khoác quân phục thì cái dáng nghệ sĩ ấy vẫn ôm chặt lấy anh…

Tàu cứ lao đi vun vút, đường như ngắn lại. Hai anh chị hát nho nhỏ những bài ca quen thuộc của những năm 60.
Tôi và anh bạn của anh, bác sĩ quân y, người nhỏ , cao và gầy, rất ít lời, ngồi nghe hai người nói chuyện, Có lúc anh bác sĩ cũng rủ rỉ với tôi, anh lo lắm, không hiểu mình sẽ chữa bệnh cho bệnh nhân ra sao, anh chưa thực hành nhiều, liệu các bệnh binh có chịu nổi nỗi đau dao kéo…

Tàu băng băng qua vùng đồi núi, qua đồng bằng và tiến dần về thành phố. Qua các ga, tiếng người lao xao, í ới gọi nhau. Và cứ thế, mỗi ga là mỗi cuộc chia ly. Cứ mỗi khi qua một ga, tàu dừng là tôi lại nhớ, nhớ những buổi khóa học sinh chúng tôi chia tay những người bạn rời trường phổ thông để nhập ngũ. Khóa học của tôi có 5 lớp 10 (nay là lớp 12) thì số người nhập ngũ bằng quân số của 2 lớp học. Kẻ đi người ở, bịn rịn chẳng muốn rời nhau, tàu chuyển bánh, người ở lại chạy theo con tàu, người trên tàu vươn người qua cửa sổ để vẫy người ở lại cho đến khi chẳng còn thấy bóng nhau nữa.

Tàu đã vào thành phố, đến ga Long Biên. Anh kỹ sư bỗng quàng tay lên vai chị tôi và nói : “ Mắt em đen quá, em rất khôn đấy!”. Chị cười , và mắt như lấp lánh hơn, nhòa nhòa lệ. Còn anh bác sĩ, anh nắm chặt lấy tay tôi thì thầm, em là người đa cảm, em rất hay buồn, nhưng em luôn cảm nhận được nỗi lòng của người khác. Hãy nhớ đến bọn anh nhé...

Tàu đến ga Hàng Cỏ. Trời sắp sáng, ánh đèn ở sân ga đã giúp chúng tôi nhìn rõ mặt nhau. Chúng tôi xuống tàu. Chúng tôi nắm lấy tay nhau không muốn rời. Tiếng còi tàu vào Nam rúc lên chói tai. Khi các anh lên tàu thì tàu chuyển bánh, chị tôi cứ chạy theo tàu mà vẫy các anh, rồi nức nở, sao các anh không để lại tên, để lại tên cho chúng em !
Các anh đã đi, đã theo tàu vào Nam. Chúng tôi ở lại. Hai chị em yên lặng đi bên nhau. Chúng tôi ra khỏi sân ga, chờ tàu điện để tìm đường đi tiếp vào Cầu Giấy. Tự nhiên tôi thấy buồn, buồn mênh mang.

Tôi đi chầm chậm, tôi những tưởng như nhìn thấy và nghe thấy tiếng cười của anh kỹ sư. Tiếng cười vang vọng xa xa. Anh đang cười và giơ cánh tay lên vẫy chào từ biệt chúng tôi, chiếc vòng bạc nhỏ khắc tên tuổi, quê quán của anh như chiếc lục lạc rung lên leng keng. Giọng anh văng vẳng bên tai tôi khi chia tay: “ Nếu anh có bay lên trời thì chiếc vòng sẽ rơi xuống đất và tên anh sẽ ở lại cùng đất với các em”.
Nước mắt tôi trào ra, tôi âm thầm nhớ họ.

Bao năm đã trôi qua, trong tâm tưởng tôi, họ vẫn đẹp và trẻ như ngày nào, họ gần gũi với tôi, nhiều khi tôi day dứt vì không biết tên họ nhưng tôi vẫn luôn nhớ đến họ, nhớ họ đến nao lòng mỗi khi nghe tiếng tàu đêm rời thành phố ./.