Cuốn tiểu thuyết Don Kihote ở xứ Manche của văn hào Tây Ban Nha Miguel de Cervantes ( 1547-1616) , được dư luận thế giới xếp vào một trong những tiểu thuyết hay nhất trong mọi thời đại...
Cuốn tiểu thuyết đã nói về ảo tưởng của hiệp sĩ Don Kihote ở xứ Manche đang tìm cách chống lại cơn lốc thời đại đó là: sự ra đời của của nền sản xuất công nghiệp, sức máy đang cướp mất công ăn việc làm của con ở Tây Ban Nha nói riêng và châu Âu nói chung. Hành động chống đối điển hình của cái anh chàng cao lêu đêu Don Kihote đó được Cervantes mô tả qua chi tiết: anh ta suốt ngày tìm cách đánh nhau với cối xay gió...
Dự án khai thác bauxite Tây Nguyên đã vô tình làm nảy sinh những con người dạng như hiệp sĩ "Don Kihote"của Việt Nam; Những hiệp sĩ "Don Kihote" này hiện nay con số đã lên gần 2000; có điều họ là những nhà trí thức, những nhà khoa học có tên tuổi, những học giả của nhiều ngành khoa học khác nhau, các văn nghệ sĩ, nhà báo có tên tuổi đã ký gửi đơn tới các cơ quan có trách nhiệm của Việt Nam yêu cầu dừng dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên. Theo họ, dự án này đe doạ môi trường sinh thái và đe doạ an ninh quốc gia, làm mất chủ quyền lãnh thổ. Trong số những hiệp sĩ " Don Kihote" này có cả các tướng lĩnh, những vị khai quốc công thần, có cả nghị sĩ quốc hội, có cả các trí thức hiện đang sống làm việc ở nước ngoài...
Những người ký đơn này khác với Don Kihote ở chỗ: họ hoàn toàn ý thức được điều mà họ viết trong đơn; đó là những điều do sự nhạy cảm xã hội, kinh nghiệm sống cá nhân và kinh nghiệm lịch sử dân tộc mà họ đã tích luỹ; tất cả số người ký tên vào đơn này không có một chút mảy may quyền lợi cá nhân nào gắn bó với miền đất Tây Nguyên bị xâm hại nếu dự án này được triển khai. Đặc biệt không ít trí thức sống và làm việc ở nước ngoài, với kiến thức và thông tin tích luỹ được nên họ đã ký vào đơn để khuyên can bằng nhiệt huyết của những con người có trái tim mang dòng máu Việt, họ không hề nhận một chút lợi lộc gì từ phía đất nước Việt Nam cả hiện tại và sau này.
Còn chiếc "cối xay gió" thời bauxite Tây Nguyên này là cả một bộ sậu gồm những kẻ chủ mưu, những công trình sư và có cả những kẻ "theo đóm ăn tàn", "theo voi hít bã mía", họ đang tìm cách thuyết phục Đảng, Nhà nước, Quốc hội và nhân dân cho phép họ được triển khai dự án khai thác bauxite này; thực ra thì họ đã vay tiền nước ngoài rồi, họ đã triển khai rồi và cơ quan cuối cùng họ yêu cầu hợp thức cho việc " tiền trảm" của họ đó là Quốc hội. Tác giả của cái công trình - " cối xay gió" này là ông Lê Dương Quang-Thứ trưởng Bộ Công thương và ông Đoàn Văn Kiển, Chủ tịch Tập đoàn than khoáng sản Việt Nam...
Những con người trong guồng máy của cái " cối xay gió" này hình như đang bất chấp làm cho bằng được bởi họ hình như đang tự kỷ ám thị rằng nếu: không ngoi lên vị trí làm vua họ sẽ bị coi là giặc nên sẽ bị trời tru đất diệt hay sao ấy nên họ nhất quyết không bỏ cuộc; họ cúi tai gài mắt trước mọi lời khuyên can có có sơ khoa học và chí nghĩa, chí tình của đồng bào mình?!
Trong tiểu thuyết của Cervantes, hiệp sĩ Don Kihote đánh nhau với một vật vô tri vô giác là chiếc cối xay gió, còn những hiệp sĩ " Don Kihote" của Việt Nam trong vụ bauxite ở Tây Nguyên này đều là những nhà khoa học, những trí thức tiêu biểu, những văn nghệ sĩ, nhà báo có tên tuổi nhưng lại đang phải đương đầu với những con người, một guồng máy hành xử như những vật
" vô tri vô giác ". Nếu chiếc cối xay gió nhận năng lượng từ trời nó chỉ biết quay một chiều thì chiếc " cối xay gió" made in Việt Nam thời nay có thể do nhận năng lượng từ nhiều nguồn nên nó đảo chiều lung tung, lúc quay hướng này, lúc quay hướng kia làm cho các hiệp sĩ Don Kihote bở hơi tai, mệt nhoài vì tốn quá nhiều sức lực, trí tuệ và rất dễ rơi vào trạng thái ngán ngẩm, bỏ cuộc...
Đám người đang vận hành cái cối xay gió này thật sự đang dối trời, lừa dân, phá đất bằng trăm phương ngìn kế; họ không từ một biện pháp, thủ đoạn nào, bất chấp tất cả cốt để triển khai cho được cái dự án phá nước hại dân này...
Vụ bauxite Tây Nguyên này chắc chắc sẽ là một đề tài văn học lớn hứa hẹn những tiểu thuyết sẽ ra mắt không kém Don Kihote của Cervantes trong tương lai. Hy vọng hậu thế và bạn đọc khắp hành tinh sẽ trào nước mắt để chứng kiến những chiếc "cối xay gió" bằng da bằng thịt mang nhãn hiệu Made in Vietnam sẽ xuất hiện trong thời gian tới.
Vấn đề bây giờ là tuỳ thuộc vào tâm và tài của những người cầm bút Việt Nam !
L.V.H