( Đọc tại cuộc mít tinh ở Moskva ngày 4-2-1990)
Lê Hoài Nguyên : Tôi soạn lại tư liệu thấy bốn trang của số báo Văn hóa dịp Tết 1990 có bài thơ này . Có cả hình vẽ Evptushenko nhưng không có tên người dịch. Bản dịch rất hay, đầy hào khí của tự do. Nay đưa lại cho các bạn đồng nghiệp và bạn đọc.
Trời hỡi
Tự do sao đi vào đời thường chậm thế!
Trên cổ tự do
Thít chặt hàng trăm sợi xích đen ngòm
Và hôm nay
Người ta ném thẳng đá
Vào giữa mặt tự do
Tựa như thời nào
Từ trong tối
Người ta ném đá vào đèn điện
Chỉ cần tự do
Đừng bị lũ cú diều mổ mắt
Thì những gốc phong trắng kia
Dẫu có phải khuỵu gối
Xuống cầu nguyện cũng cam lòng
Tự do đang mang thương tích đầy mình
Tự do đang cầu xin giúp sức
Bằng không phi tự do sẽ lại tới thế chân
Phải làm gì đây hỡi tự do
Để người khỏi hàng phục
Khỏi ngã gục
Và tập tễnh lê bước tới bên mọi người
Chạy chữa cho hết những vết thương trên đất nước?
Giá thứ gì cũng tăng
Riêng mạng sống mỗi người cứ hạ
Cả thanh danh, cả nhân phẩm
Cũng xuống giá mãi không thôi
Đám vua chúa
Trị vì ta đã chán chê rồi
Các lãnh tụ đã dẫn dắt ta chê chán...
Thôi đi, đừng giao chiến vớii nhân dân!
Những con người tự do
Là một cộng đồng thống nhất
Trong cộng đồng
Mọi sắc tộc
Đều bình đẳng và tự do
Chúng ta là con đẻ của một nền văn hóa vĩ đại
Và của lương tâm Nga trường cửu
Nên chúng ta sẽ không cho phép
Bất cứ kẻ nào
Lùa tự do cả vào trại tập trung
Lẫn tới nơi thảm sát...
Hết thảy chúng ta đều vì tự do
Nhưng không phải thứ tự do của phường trộm cắp
Chúng ta hỗ trợ tự do
Chúng ta cần liên kết lại
Ra tay!
Hỡi tự do chớ có nông nổi
Đừng dại bán mình cho các thế lực mỵ dân xưa!
Hết thảy chúng ta đều vì tự do
Nhưng không phải thứ tự do của phường phát xít
Hết thảy chúng ta đều vì tự do
Nhưng không phải thứ tự do của lũ giết người.