Thái Sinh
Vợ chồng bác Thảo Dân được thằng Út cho một tuần ngao du thăm một số danh lam thắng cảnh các tỉnh miền núi phía Bắc. Cả đời bác chưa ra khỏi núi Hài, tưởng như chỉ suốt đời quanh quẩn với mấy cái ao nuôi ba ba, nay thấy đất nước mình rộng lớn và đẹp vô cùng. Về tới nhà mấy ngày rồi mà bác vẫn âm ỉ sướng. Hôm nay qua nhà lão Cò, nhìn gương mặt phởn phơ của bác lão Cò hỏi:
- Bác có cảm nhận gì chuyến đi vừa qua?
- Nói chung là vui, tới chỗ nào cũng ấn tượng...
Lão Cò cười mỉm:
- Tôi muốn hỏi điều gì ấn tượng nhất đối với bác thôi.
Ngẫm nghĩ một lát, bác Thảo Dân thành thật:
- Có lẽ tôi ấn tượng với những hòn đá cổ ở thung lũng Mường Hoa dưới chân núi Hoàng Liên Sơn lão ạ. Nghe nói những chữ viết trên những hòn đá cổ ấy cho đến bây giờ vẫn chưa có ai giải mã nổi. Người xưa muốn gửi thông điệp tới thế hệ mai sau ẩn chứa trong những hình vẽ, những dòng chữ cổ khắc trên đá mà các nhà khoa học chưa lý giải được. Đó là những giá trị văn hoá thiêng liêng đầy bí ẩn cần được các thế hệ tiếp theo khám phá...
Nghe thế, lão Cò ngửa mặt lên trời thở dài:
- Những hòn đá cổ đó chỉ thiêng liêng với bác và nhân dân thôi, chứ nó không là cái gì với lòng tham của một số lãnh đạo...
- Tôi chưa hiểu lão nói như thế là thế nào...
Lão Cò rít liền mấy điếu thuốc lào, cười cay đắng:
- Cách nay mấy năm người ta lập dự án xây dựng các công trình thuỷ điện, thung lũng Mường Hoa sẽ bị nhấn chìm dưới lòng hồ, những hòn đá cổ ấy sẽ vĩnh viễn nằm dưới Thuỷ cung. Cán bộ văn hoá lo mất những hòn đá cổ, giá trị văn hoá muôn đời nên can người có trách nhiệm phê duyệt những dự án thuỷ điện kia. Bác có biết họ trả lời ra sao chứ?
- Tôi không hiểu, họ nói thế nào hở lão Cò?
- Kẻ có quyền chắc đã nhận phong bì của chủ các dự án thuỷ điện nên mới mắng sa sả mấy ông bà làm văn hoá rằng: Mấy hòn đá cổ là cái quái gì, chúng ta sống vì quá khứ hay sống vì sự phát triển? Khiến mấy người làm văn hoá sợ xanh mắt, nhưng họ nhất quyết không ký vào văn bản của dự án, nên bác mới có cơ hội thấy những hòn đá cổ đó, chứ không bây giờ đã chìm nghỉm dưới hồ rồi.
Bác Thảo Dân nghe thế thì lắc đầu:
- Kẻ nói như thế đúng là đầu đá...
- Bọn đầu đá bây giờ nhiều lắm - Lão Cò thở dài - Ông đầu đá bây giờ lên to rồi. Thất vọng quá bác ạ, những kẻ vô văn hoá và phá hoại thì càng thăng tiến thế mới lạ...
Bác Thảo Dân buồn rầu:
- Tôi nghe ông nào nói rằng: Nếu anh bắn vào quá khứ bằng súng lục thì tương lai sẽ dội vào anh bằng đại bác. Ông đầu đá ấy rồi sẽ bị tương lai trừng phạt thôi. Đời ông ta không bị trả giá thì đời con cháu ông ta phải trả giá thay...