“Khi nhà xuất bản thông báo sẽ bỏ bài viết phê phán sự dối trá đang tràn lan trong đời sống khỏi cuốn sách tôi đưa in…, nếu không sẽ không in, tôi hơi buồn. Buồn vì nhà xuất bản thứ nhất không in với lời phê “không in vì động đến những vấn đề nhạy cảm” và lần này biên tập bắt cắt đi những bài, đoạn “nhạy cảm”. Tôi thấy chữ “nhạy cảm” ở đây như chiếc áo khoác để giấu đi một thái độ không chấp nhận cái khác chứ chả nhạy cảm chút gì…

“…Bài viết của tôi quả thực có chút “khó nghe” từ tên gọi "Ngày dối trá lên ngôi". Tôi viết bài này từ mấy năm trước, khi những chuyện lùm xùm quanh dự án BOT, bằng giả, danh hiệu giả... đang gây ra những cơn bão dư luận cho xã hội… Mỗi khi một sự việc bị phanh phui, người ta lại giật mình rồi ngờ vực “hình như không động đến thì thôi chứ nếu động đến thì chỗ nào cũng có vấn đề. Lỗi ở đâu? Đó là lỗi hệ thống hay hệ thống lỗi?”… “Chúng ta luôn nói đến sự tuân thủ Hiến pháp và pháp luật nhưng hình như cả trong xét xử, đánh giá mức độ vi phạm của người dân, sự bình đẳng trước pháp luật của mọi công dân giữa những văn bản với thực tiễn còn cách xa nhau lắm. Nghe một vài ông nói, mình lỗi thì xin lỗi, dân lỗi thì xử lý theo pháp luật,… giật mình vì tư duy ấy là có thật trong nhiều vị có chức quyền”…

“… có hàng trăm thứ ràng buộc mà điều đáng sợ nhất là hay bị chụp mũ. Ai cũng có gia đình, người thân nên nỗi khổ của cá nhân còn chịu được chứ để người thân vì mình mà chịu tai vạ thì không thể. Thế là co người cam phận hèn. Chúng ta lâu nay bị giáo dục theo tinh thần mặc nhiên coi những nguyên lý, tín điều luôn đúng. Cái gì khác với những điều đó hiển nhiên sai. Cả xã hội quen với nếp ấy nên hết cả chuyện nói lại.”

“Chúng ta quá quen với việc học thuộc lòng một số giáo lý rồi cứ luôn nhận mình là “trung thành”, “kiên định”, không có tư tưởng tổng kết, đánh giá thực tiễn theo tinh thần biện chứng. Khi Tổng Bí thư Tô Lâm nói điểm nghẽn của phát triển hiện nay ở ta là thể chế thì mọi người mới giật mình. Chưa ai “dám” nói thế dù đã nghĩ thế hoặc gần thế. Rồi khi Nghị quyết của Đảng khẳng định “phát triển kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất” thì lại là một cơn địa chấn nữa tấn công vào các lý thuyết về sở hữu tập thể, kinh tế xã hội chủ nghĩa, tinh thần biện chứng v.v...Tôi dám nói rằng nếu không phải người đứng đầu của Đảng nói ra điều đó, bất cứ ai nêu ra điều này sẽ bị đập tơi bời bằng đủ thứ lý thuyết “siêu bác học” của các vị mũ cao áo dài và bị các đồng chí DLV ném đá”…

“Còn nhớ năm 1948 ông Trường Chinh than phiền không có luận chiến, phê bình văn học nước nhà bình lặng quá. Nó như con ngựa rũ bờm đi bước một. Cần có ngọn roi phê bình quất cho nó lồng lên. Phê bình, nhất là phê bình người trên rất khó. Vậy nên xưa các ông vua đặt ra chức quan Ngự sử để chuyên đàn hặc (*) vua, phòng vua sai mà không ai dám nói.”…

“Bây giờ chính quyền kêu gọi mọi người góp ý xây dựng nhưng khi có ý kiến khác liền bị phê phán, quy chụp đủ thứ. Người ta không suy xét kỹ mà cách “tiếp thu” dễ gây ý nghĩ “ai khác ta là chống ta” (!). Cái hại của tư duy này ở chỗ nó làm cho người tâm huyết chán nản, họ tìm cách “yên thân” bằng quay lưng lại, làm kẻ bên lề. Còn bọn cơ hội thì có dịp leo cao. Xã hội thiếu sinh khí, người dân chịu thiệt thòi”

“Chúng ta luôn nói đến chuyện vận động để phát triển. Tranh luận, trao đổi, phản biện là một loại động lực. Triệt tiêu động lực vận động thì không có sự phát triển mà chỉ có dịch chuyển đến chỗ tàn lụi.”./

Nguồn trích: https://www.facebook.com/long.phamquang.35/posts/24733403366248792?__cft__[0]=AZVYosvvKQzKe5dGMCBS2BeLu7ZpFMzI1C3ILXRutaQ2LbIbR5Yf7snPlPY8MPNE1ftWkgk2TJOOZayR_hHBsiq1RdZFNj7bvd-IHr5MtLYgoQ6ZM-WjQbb5CfIDya0dZpgQ03cGWJL9Pw5KYsoGsULprTcohMVP2LsE6uRK5u6OIIVZtMQjIX6_bhY_fwcIbkM&__tn__=%2CO%2CP-R

***

Chú thích của người trích: (*): “Đàn hặc”: là dâng sớ tố những sai trái của quan cận thần với vua, hoặc can ngăn vua khi cần.

***