Tấm ảnh nghệ thuật người phụ nữ ở trần của nghệ sỹ nhiếp ảnh Thái Phiên được hiện diện trên trang thaiphienphoto.com. Xúc động trước tác phẩm nghệ thuật mà ở đó đã nói lên thân phận cụ thể nào đó của nửa thế giới con người. Phần comment tác phẩm nghệ thuật Hóa Thân của nghệ sĩ Thái Phiên tôi có viết:
Hóa thân vào kiếp phong trần
Em ơi, bươn chải bao lần long đong?
Mịt mù dằng dặc đêm đông
Tự thân thắp lửa sưởi lòng quặn đau…
Khoảng một tháng sau, trong hộp thư email của tôi hiện lên bức thư của một cô gái với nội dung làm quen với lý do vì lời comment ghi dưới tác phẩm Hóa Thân của nghệ sỹ Thái Phiên; dưới bức thư ký tên là Lisi, tên thật là Vũ Thị Đông.
Từ ngày biết hộp thư email, tôi và Lisi hay trao đổi thư với nhau bởi một lý do đơn giản giữa hai người có lòng trân trọng và cởi mở. Hơn một năm sau, tôi từ Hà Nội đi công tác vào Sài Gòn và tôi đã gặp Lisi – Em đã kể cho tôi, tên Việt Nam của em là Vũ Thị Đông, tên bên nước Cộng hòa Áo là Lisi, em là Việt kiều về trong nước đầu tư vào lĩnh vực thời trang và môi giới du học,… Còn nguyên nhân biết email của tôi, Lisi cho hay là quen biết anh Thái Phiên, khi đọc comment tác phẩm ảnh Hóa Thân, em có nói với anh Thái Phiên:”Bốn câu thơ của Nguyễn Đăng Minh như viết riêng cho em, cho em xin email để làm quen”. Tôi vui, nói với Lisi, cho anh gửi lời rất cám ơn anh Thái Phiên bởi tác phẩm Hóa Thân đã đem đến sự giao tiếp thân mật này. Cảm ơn những người sáng lập ra thế giới mạng đã dính kết tình người đồng điệu lại với nhau!
Lisi cho tôi hay, ở bên Áo, cũng như ở Việt Nam là hai nơi ở chính, em vẫn sống độc thân, sống độc thân vì em như cánh chim trời bởi liên quan đến công việc kinh doanh ở nhiều nước trên thế giới như Mỹ, Nga, Nhật, Thái Lan, Pháp,… Đúng em là cánh chim tự do. Tôi khâm phục em bởi em là người phụ nữ Việt Nam là một bộ phận tài sắc đã bươn chải khắp thế giới qua một thời gian dài trải qua nhiều thế kỷ. Từng là phẩm vật dâng hiến cho các Thiên triều, cho đến thời thuộc Pháp, thời chiến tranh với Mỹ và các nước đồng minh với Mỹ, rồi cho đến thời kỳ mở cửa, nhiều người con gái Việt Nam đã đi làm dâu của rất nhiều quốc gia trên thế giới. Nếu người đầu tư truyền hình làm một bộ phim ký sự về những chú rể người khác dân tộc Việt thì chắc chắn phong phú và hấp dẫn bởi sự độc đáo của thế giới loài người!
Cách đây gần một năm, tôi gặp Lisi ở Hà Nội theo lời nhắn của em; em gầy đi nhiều và nỗi buồn thăm thẳm trong đôi mắt mở to thảng thốt… Lisi nói ra Hà Nội giải quyết một số việc liên quan đến tiền đầu tư của em. Và em bảo:” Lisi chào anh Minh, vì em không biết khi nào trở lại Việt Nam nữa; vốn liếng đầu tư trong nhiều năm qua đã bị lừa gần hết rồi. Lisi phải quay về Áo thôi”. Tôi an ủi em đấy là Số Phận không may đã rơi vào cuộc đời em. Đồng thời nguyền rủa những con người táng tận lương tâm đã chiếm đoạt mồ hôi, nước mắt gia đình em, chính bản thân bươn chải của em.
Thỉnh thoảng Lisi vẫn trao đổi với tôi qua email, và thư nào em cũng lặp lại câu:”Em sợ đầu tư về nước, em sợ một phần người Việt mình lắm rồi”. Và, em lại nhắc tới bốn câu thơ Hóa Thân, coi như “Anh viết riêng cho Lisi”. Tôi cám ơn em, rồi tôi nhìn kỹ tác phẩm Hóa Thân… Linh tính cho thấy đây là hình ảnh của em mười năm về trước.
Hà Nội, năm 2011
Nguyễn Đăng Minh