Tìm kiếm        
Trang chủ
  Trang chủ » Tin văn và...

Ý kiến của tôi về cuốn Ma chiến hữu

Nguyễn Xuân Diện
Thứ tư ngày 4 tháng 3 năm 2009 1:03 PM

TNc: Tôi vừa lên đến Đại Lải vội vàng vào nét thì nhận được bài của tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện. Thấy ồn ào về cuốn Ma chiến hữu, Nguyễn Xuân Diện vôi đi mua và tặng tôi 1 cuốn. Tôi chưa kịp đọc hết nhưng biết rõ đây là cuốn sách viết về cuộc chiến năm 1979. Hóa ra bên Trung Quốc họ vẫn viết mà bên ta thì né tránh. Tôi nói không sai, chắc các bạn biết rõ ngày 17-2-vừa qua là kỷ niệm 30 năm cuộc chiến ấy mà báo chí của ta im thin thít. Sao lại thế nhỉ ? Như lời ông Nguyễn Trung nói phải sòng phẳng với lịch sử còn quan hệ là quan hệ. Chúng ta vẫn giỗ trân Đông Đa kia mà ?


Sau khi dư luận xôn xao về cuốn sách Ma chiến hữu do Nxb Văn học ấn hành. Sáng hôm thứ Hai (23.2.2009) tôi đã kiếm được cuốn Ma chiến hữu tại Nguyễn Xí (HN). Cuốn này hiện còn rất nhiều, và bạn đọc không quan tâm lắm, nên xuất bản từ tháng 2 năm 2008 đến nay vẫn còn trên giá. Tôi mua 3 cuốn (mỗi cuốn 18 ngàn) để đọc và tặng bạn bè. Cho đến nay, tôi chưa có trong tay bản tiếng Hoa của Ma Chiến hữu. Sau khi đã đọc cuốn sách, tôi có ý kiến như sau:
1. Ma chiến hữu là cuốn sách mỏng và xuống tay nhất trong các tác phẩm của nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn.
2. Tác phẩm này đúng là viết về những người đã hy sinh vào tháng hai năm một ngàn chín trăm bảy mươi chín(tr.13), tức là viết về chiến tranh biên giới Việt - Trung. Những nhân vật trong tác phẩm là những hồn ma của những chiến sỹ trong lực lượng Giải phóng quân TQ đều đa số xuất thân từ các vùng nông thôn nghèo khổ của TQ, và (trong tác phẩm) họ thực sự bị sốc khi biết rằng Bộ Ngoại giao đưa tin về mối quan hệ hai nước Trung Quốc và Việt Nam đã bắt đầu bình thường hóa và họ cảm thấy cái chết thật là oan uổng(tr. 56)
3. Tác phẩm Ma Chiến Hữu của Mạc Ngôn là một tác phẩm mang tính chất phản chiến, tức là phản đối chiến tranh Trung - Việt bằng một giọng văn khá hài hước, và đằng sau tác phẩm là nỗi niềm cảm thông đối với các gia đình có con em chết trận trong cuộc chiến với VN, qua đó thể hiện tiếng nói của nhà văn với nhà cầm quyền Trung Quốc trong việc gây ra cuộc chiến tranh vô lý này.
4. Mặc dù tác giả Mạc Ngôn là một người Hoa, viết về cuộc chiến Trung - Việt, tháng 2 năm 1979, và mặc dù có những đoạn viết về tinh thần và sự anh hùng của người lính TQ, nhưng tác phẩm không gây nên thù hận Việt - Trung, không kích động độc giả của mỗi bên, và theo tôi, đây là tác phẩm viết rất khéo về chiến tranh nói chung và chiến trang Việt - Trung năm 1979 nói riêng.
5. Cuốn sách được dịch và xuất bản vào tháng 2 năm 2008 tại Nxb Văn học. Qua việc đưa lời đề từ của tác phẩm ra bìa 4, Nxb Văn học đã giới thiệu cuốn sách như một tác phẩm có nội dung kích động độc giả Việt Nam. Việc không ghi thể loại của tác phẩm là tiểu thuyết, truyện ngắn, hay truyện vừa ở ngay sau tên sách cũng là một cách làm P.R thiếu hiểu biết và non kém về văn học và chính trị của Ban Giám đốc Nxb Văn học cũng như của những người trực tiếp phụ trách việc đưa bản dịch đến với bạn đọc.
6. Với những lý do trên, đặt trong bối cảnh của chính trị và xã hội Việt Nam lúc này, và cũng đặt trong bối cảnh nhiều tác phẩm văn học - nghệ thuật (văn học, mỹ thuật, sân khấu...) viết về cuộc chiến tranh Việt - Trung tháng 2 năm 1979 đã và đang bị cấm đoán hiện nay (như Rồng đá của Vũ Ngọc Tiến chẳng hạn) thì việc để cho xuất bản và lưu hành tác phẩm này là không nên. Vì thế, theo tôi, đã thu hồi Rồng đá thì nên thu hồi cuốn Ma chiến hữu, hoặc cho phép lưu hành trở lại Rồng đá để biểu thị tinh thần nhất quán trong công tác quản lý hiện nay.

HN, 25.2.2009
Nguyễn Xuân Diện