“Nhân vật lịch sử”
Là cá nhân nắm giữ cương vị nhất định, có vai trò tác dụng và ảnh hưởng nhất định trong một giai đoạn lịch sử của một quốc gia.
“Yếu nhân lịch sử”
Là “Nhân vật lịch sử”. Nhưng hơn hẳn đó là vai trò, tác dụng và ảnh hưởng của họ không chỉ to lớn đối với một quốc gia. Mà với cả các quốc gia khác trên thế giới.
Lịch sử Cách mạng Việt Nam có hai “Yếu nhân lịch sử”. Đó là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Tổng tư lệnh QĐND Võ Nguyên Giáp. Bởi hai ông thuộc hàng tiền bối có công khai quốc. Vai trò và ảnh hưởng của hai ông không chỉ góp phần quan trọng làm thay đổi cục diện hai cuộc chiến tranh chống đế quốc Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược giành độc lập cho Việt Nam. Mà còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến phong trào đấu tranh giải phóng của các dân tộc khác. Nhất là các nước châu Phi. Tại các quốc gia này trong mỗi sự kiện lớn. Để tỏ lòng ngưỡng mộ nhân dân thường dâng cao ảnh chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng những lời hô vang:
“Hồ Chí Minh, Giáp... Giáp!”.
Trong cuộc bình tuyển do Hội đồng Khoa học Hoàng gia nước Anh chọn “10 nhà quân sự lỗi lạc nhất của mọi thời đại” để đưa vào “Tân bách khoa toàn thư Anh quốc”. Nước ta có hai vị được có tên trong 10 vĩ nhân ấy là Quốc Công tiết chế Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn và Đại tướng Tổng Tư lệnh QĐND Việt Nam Võ Nguyên Giáp. Một trong những tiêu chuẩn quan trọng để xem xét là vai trò và ảnh hưởng to lớn của hai ông không chỉ với lịch sử Việt Nam mà với cả thế giới.
“Nhân vật lịch sử” và “Yếu nhân lịch sử” khác nhau như thế. Bởi vậy khi xem xét đánh giá xếp hạng chúng ta không thể tùy tiện. Lịch sử là khoa học chứ không thể cảm tính.
Tuyệt đối không được in ảnh "Nhân vật lịch sử" mới qua đời chưa được lịch sử, nhân dân đánh giá, bình công luận tội và thử thách qua thời gian ("Một người vừa ra đi. Vàng thau đâu thật giả" - Thơ Trần Nhương) cùng khung hình với hai bậc "Yếu nhân lịch sử". Để biến thành đồ vật trang trí rẻ tiền như mặt đồng hồ, mặt gương... Như thế là phi lịch sử, trái đạo lý, xúc phạm tới Anh linh các bậc tiền bối có công khai quốc mà từ lâu đã được lịch sử khẳng định và Nhân dân tôn thờ như hai bậc Thánh nhân.