Chiếc xe chở đoàn thương binh của thôn đi viếng nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn bon bon trên đường.

Trong xe không khí vô cùng sôi động. Những bài hát truyền thống vang lên hào hùng , gợi nhớ thời chiến trận oanh liệt một thời của các anh.Rồi những câu chuyện gợi lại ký ức chiến trận , được mọi người kể lại, gợi bao kỷ niệm về những người đồng đội đã vĩnh viễn nằm lại nơi chiến trường .Tuy nhiên cũng có nhiều người trầm lặng ngồi suy tư, họ không hát , và cũng không kể chuyện chiến trường...

Xe dừng ở cổng nghĩa trang. Bác trưởng thôn cũng là trưởng đoàn , tập hợp đoàn thành hàng ngũ chỉnh tề trước cổng nghĩa trang. Bác phổ biến chương trình vào viếng mộ liệt sỹ cho mọi người xong . Bác bỗng cất giọng trang nghiêm ,nói như ra lệnh: Hôm nay đoàn thương binh của thôn ta long trọng vào viếng nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn. Để tỏ lòng thành kính, biết ơn của chúng ta với sự hy sinh của các liệt sỹ vì độc lập , tự do của tổ quốc. Để không xúc phạm đến vong linh của các liệt sỹ, đồng đội của chúng ta, tôi đề nghị những ai trong đoàn ta tự biết mình không phải là thương binh, mà vẫn được đeo huy hiệu thương binh do chạy chọt . Tóm lại ai là thương binh giả thì tự giác không vào viếng cùng đoàn.

Bác trưởng thôn dứt lời , cả đoàn lặng đi , không khí căng như dây đàn trong khoảnh khắc. Bỗng có người lặng lẽ rời khói hàng, rồi người nữa , người nữa... thật không ngờ non nửa đôi hình đã lặng lẽ lui lại phía sau.

Mọi người bất ngờ , không phải bất ngờ vì những người tự nhận mình không phải là thương binh nhiều đến thế , mà bất ngờ vì bác trưởng thôn ra một mệnh lệnh hùng hồn , đanh thép như thế vào lúc này , và hiệu quả của mệnh lệnh đó lại tác động mạnh đến thế.

Người trong thôn với nhau cả , người ta còn lạ gì nhau. Ai chiến đấu , cống hiến như thế nào họ đều biết rõ cả . Những người do chạy chọt mà được công nhận là thương binh người ta cũng biết hết, nhưng tố giác , tố cáo thế nào thì là cả một vấn đề , tế nhị cũng có , phức tạp cũng có nên người ta không muốn động vào. Vậy mà giờ đây trắng đen , thật giả được tách bạch rõ ràng ngay , thật bất ngờ .

Cuộc viếng thăm nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn thành công tốt đẹp . Những người không phải là thương binh cũng được viếng , nhưng họ phải vui lòng viếng sau .

Dư âm mệnh lệnh của bác trưởng thôn cứ vang mãi trong lòng mọi người . Vì sao những người thương binh giả lại dám nhận mình là giả ? Chắc đứng trước vong linh uy nghiêm của các liệt sỹ, trước mệnh lệnh đanh thép của bác trưởng thôn, lòng tự trọng trong con người họ đã thức tỉnh . Trong thế giới tâm linh, nhất là trước vong linh các liệt sỹ, họ sợ sự giả dối sẽ bị trừng phạt!

Bác trưởng thôn thầm nghĩ : Xã hội còn bao điều thật giả lẫn lộn, giá có cách gì phân biệt hiệu quả như cách mình loại cánh thương binh giả của thôn hôm nay thì hay biết mấy.