Giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam năm 2015
(Kính tặng nhà văn Nguyễn Thế Quang)
“... Kiếp sau xin chớ làm người
Làm cây thông đứng giữa trời mà reo”
Nguyễn Công Trứ
Làm quan dưới ba đời vua
Ngọt bùi thì ít, chát chua thì nhiều
Tài văn, tài võ, tài yêu (1)
Thâm cung đơm đặt bao điều thị phi
Voi xuống chó có nghĩa gì
Cha truyền con nối thôi thì ... cũng vua
Nguyên khí “tứ kiệt” bằng thừa
Quát, Siêu, Ninh, Thận còn vua thì hèn
Ngai vàng chao đảo bao phen
Lộng thần sàm tấu bon chen hại người (2)
Tôi trung máu trộn mồ hôi
Bụng dân thì lép, con giời thì no
Bế quan toả cảng lặn mò
Lại mang kinh Lễ đem so đạn đồng (3)
Khai hoá chẳng được thưởng công
Chặt đầu nuôi mộng bệ rồng nghìn năm
Sông Hương thuyền ngự trăng rằm
Mặc cho dâu chết và tằm hết tơ
Ngu trung bồi bút hoạ thơ
Phong hoa tuyết nguyệt ván cờ càn khôn
Dân như ma quỷ không hồn
Giặc ư ? Không - chỉ đói cơm mà thành
“Ngũ thường” em lại giết anh (4)
Vua ư ? Mảnh chĩnh mảnh sành lên ngôi
Biển Đông dậy sóng rối bời
Lính tan xác pháo vua ngồi thưởng hoa
Mất Đà Nẵng mất Sơn Trà
Vua xem hát Bội nhận quà thản nhiên
U vương quan dốt lộng quyền
“Vạn niên” bằng máu bằng tiền của dân
“Triều đình lơ láo hàng thần” (5)
Những quyền lợi nhóm quây quần bề tôi
Lại kiên trì giữ lấy ngôi
Lái con thuyền nát chân trời viển vông
Ngư phủ chết ngoài bể Đông
Bởi vì tàu lạ khổ không hả giời...
Thiên triều sang lạy: vua, tôi
Nhục Lê Chiêu Thống miệng đời thế gian
“Hạ tắc loạn” mọt ngai vàng
Nguyễn Công Trứ giữa ngổn ngang khóc cười
Đoàn Trưng làm cuộc chày vôi (6)
Thản nhiên Miên Thẩm phải rời hoàng gia...
Tám mươi tuổi chẳng nghĩ già
Chứng nhân bao cuộc phong ba đổi dời
Tom tom, chát chát thảnh thơi
Tôi trung hỏi được mấy người như ông
Be bờ, lấn biển, đào sông (7)
Vì thương dân khổ ông không nề gì
Tay cầm quyền trượng một khi
Vua nào cũng hát vua vì nhân dân
“Thông Reo Ngàn Hống” lột trần
Mo cau đậy miệng ... thế nhân cả cười
Rất gần mà cũng xa xôi
Trang văn anh khóc cuộc đời hôm nay
Ngày 06 tháng 01 năm 2016
Chú thích:
(1) Nguyễn Công Trứ 14 vợ
(2) Làm tổng đốc An Giang. Vua Thiệu Trị (năm thứ 19)nghe nịnh thần đầy xuống làm lính biên thùy ở Quảng Ngãi
(3) Hai chiến hạm của Pháp bắn chìm 5 thuyền chiến bọc đồng ở cửa biển Sơn Trà - Đà Nẵng.
(4) Sang Tàu mua kinh lễ bắt dân học thay vì mua tàu và súng đạn để chống giặc.
(5) Tự Đức (tức Hồng Nhậm) giết anh là Hồng Bảo lên ngôi
(6) Chữ trong truyện Kiều. Trương Đăng Quế quan đầu triều
(7) Đoàn Trưng khởi nghĩa Chày Vôi ở lăng Vạn Niên Cơ thất bại. Tự Đức đổi tên là Khiêm Lăng. Đoàn Trưng là con rể của Tùng Thiện Vương Miên Thẩm
(8)Năm bẩy mươi tuổi Nguyễn Công Trứ đã đào được 8 con sông trong ba đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức
ĐỌC THƠ NGUYÊN TIÊU
Ở ĐỀN TRẦN MINH ĐỨC THỦY NGUYÊN HẢI PHÒNG
Minh Đức - Chinfong khói toả ngút trời (*)
Xi măng bán đi khắp thế giới
Nếu Nam Hán, Nguyên Mông lại tới
Hỏi: Ngô Vương Quyền và các vua trần biết nấp vào đâu
Chú thích: Nhà máy xi măng Minh Đức và Chinfong của Đài Loan lấy đá ở Tràng Kênh để làm xi măng. Di chỉ Tràng Kênh sẽ vĩnh viễn ra đi một ngày không xa.