*****

Thưa các đồng chí,

Phiên họp mở rộng hôm nay của Bộ Chính trị đã bàn về phương hướng cơ bản của Đảng và đất nước. Là một đảng viên kỳ cựu, tôi có trách nhiệm lên tiếng, phân tích những vấn đề hiện tại và đề xuất phương hướng cải cách.

Là một đảng đã tồn tại hàng thế kỷ, ngày nay chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng: áp lực suy thoái kinh tế vẫn tiếp diễn, tâm lý công chúng dao động và môi trường quốc tế phức tạp và thay đổi. Quần chúng, doanh nhân và thanh niên đang đặt câu hỏi: Liệu Trung Quốc có thể quay lại con đường cải cách và mở cửa đúng đắn hay không? Câu trả lời không nằm ở lời nói mà ở hành động. Chúng ta phải phá bỏ nhận thức sai lầm rằng “hạnh phúc của nhân dân là quà tặng của Đảng và Nhà nước”, thực sự tôn trọng vị thế chủ đạo của nhân dân, kích thích sức sống sáng tạo của toàn xã hội. Hiện nay, Đảng và đất nước đang gặp khó khăn. Nguyên nhân gốc rễ là gì? Xu hướng tập trung quyền lực ngày càng gia tăng, cơ chế ra quyết định đã đi chệch khỏi truyền thống lãnh đạo tập thể. Dân chủ trong Đảng suy yếu, có những sai lệch trong việc thực hiện chính sách, quan liêu và hình thức gia tăng. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX năm 2022, đồng chí Hồ Cẩm Đào đã bị yêu cầu rời khỏi địa điểm, toàn thể đảng viên vô cùng đau buồn. Đây không phải là phong cách của Đảng ta. Điều đáng lo ngại hơn là kể từ khi Tập Cận Bình lên nắm quyền, việc thực hiện chính sách đã đi chệch hướng, dẫn đến tám sai lầm lớn, ảnh hưởng đến lợi ích của Đảng và nhân dân.

1. Sự tùy tiện cá nhân và vi phạm giới hạn nhiệm kỳ: Sửa đổi hiến pháp bãi bỏ giới hạn nhiệm kỳ của chủ tịch nước, đi chệch khỏi chế độ nhiệm kỳ cán bộ, làm suy yếu sự lãnh đạo tập thể và gây ra mối lo ngại trong đảng về chủ nghĩa tập trung dân chủ. Một số đồng chí cho rằng động thái này đã làm rung chuyển kế hoạch dài hạn về lựa chọn cán bộ, ảnh hưởng đến sự ổn định của cơ chế kế thừa của đảng, làm suy yếu uy tín của chế độ đảng và làm tăng rủi ro khi ra quyết định.

2. Sự mất cân bằng của cơ cấu kinh tế hạn chế sức sống phát triển: Sự hỗ trợ không đủ cho sự phát triển của kinh tế tư nhân và sự suy giảm lòng tin đầu tư của một số doanh nghiệp tư nhân đã dẫn đến sự chậm lại trong tăng trưởng giá trị sản lượng công nghiệp và khó khăn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ để tồn tại.

Các doanh nghiệp xuất khẩu ở các vùng ven biển đã chứng kiến sự sụt giảm đơn hàng, mất việc làm ở các vùng sâu vùng xa và áp lực việc làm tăng đáng kể ở các vùng thành thị. Chuyển đổi và nâng cấp kinh tế đang phải đối mặt với các nút thắt, và việc cải thiện mức sống của người dân bị cản trở.

3. Vi phạm pháp luật, xâm hại đến lợi ích của quần chúng: Có tình trạng thực thi pháp luật không đúng, quyền lợi của một số người bảo vệ quyền và người dân ở các vùng dân tộc thiểu số không được bảo vệ đầy đủ, gây ra tranh cãi xã hội và làm tổn hại đến hình ảnh đất nước. Xu hướng đơn giản hóa việc thực thi pháp luật ở cấp cơ sở ngày càng gia tăng, xung đột gia tăng ở một số khu vực, uy tín của pháp quyền bị thách thức, lòng tin của người dân vào sự công bằng và chính nghĩa giảm sút, ổn định xã hội đang phải đối mặt với những nguy cơ tiềm ẩn.

4. Những sai lầm trong công tác phòng chống dịch bệnh đã ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân: một số khu vực có biện pháp phòng ngừa và kiểm soát quá nghiêm ngặt, chẳng hạn như đóng cửa Thượng Hải, dẫn đến gián đoạn hậu cần và thiếu hụt vật chất, cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng rất lớn. Cơ sở đã phản ánh mạnh mẽ rằng các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp khó khăn, hoạt động kinh tế ở một số khu vực bị đình trệ, đời sống và phúc lợi của người dân bị ảnh hưởng đáng kể, niềm tin xã hội chưa được khôi phục.

5. Sai lầm ngoại giao và sự suy thoái của môi trường quốc tế: có sự sai lệch trong giao tiếp đối ngoại, một số hợp tác quốc tế bị cản trở, thương mại xuất khẩu chịu áp lực, một số công ty giảm đơn đặt hàng. Sự ổn định của chuỗi cung ứng toàn cầu bị thách thức, một số quốc gia giảm niềm tin vào đầu tư vào Trung Quốc và môi trường hợp tác kinh tế quốc tế trở nên phức tạp, ảnh hưởng đến hiệu quả chung của việc mở cửa.

6. Quản lý xã hội quá mức đã ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người dân: một số khu vực đã áp dụng công nghệ không đúng cách, chẳng hạn như việc sử dụng thiết bị giám sát đã gây ra tranh cãi và cần tăng cường bảo vệ quyền riêng tư của quần chúng. Uy tín của chính quyền cơ sở đã bị ảnh hưởng, một số người dân nghi ngờ các biện pháp quản lý xã hội, cần cải thiện khẩn cấp việc giao tiếp của chính phủ với người dân và nền tảng của lòng tin xã hội cần được củng cố hơn nữa.

7. Mâu thuẫn xã hội gia tăng, ảnh hưởng đến sự hài hòa và ổn định: có sự sai lệch trong chỉ đạo tư tưởng, một số định hướng dư luận không phù hợp và các sự cố gây tranh cãi trực tuyến gia tăng. Sự gắn kết xã hội bị thách thức, các vụ việc quần chúng xảy ra thường xuyên ở một số khu vực, ảnh hưởng đến sự hòa hợp xã hội và ổn định quốc gia, năng lực quản lý cơ sở cần được cải thiện khẩn cấp.

8. Truyền thống gia đình không đúng đắn làm suy yếu sự liêm chính và quản lý trong sạch của Đảng: Người thân của Tập Cận Bình bị nghi ngờ có vấn đề kinh tế, một số công ty liên kết của họ đã kiếm lợi nhuận không chính đáng, điều này đã gây ra sự nghi ngờ rộng rãi trong xã hội. Truyền thống gia đình không đúng đắn đã ảnh hưởng đến bầu không khí nội bộ của Đảng, và một số cán bộ và quần chúng nghi ngờ về sự liêm chính và quản lý trong sạch của Đảng. Hình ảnh liêm chính của Đảng đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng, và công tác chống tham nhũng phải đối mặt với những thách thức mới. Uy tín của Đảng cần được duy trì hơn nữa.

Đại hội Đảng lần thứ 20 của Tập Cận Bình

Hành vi vi phạm nghiêm trọng sự đồng thuận trong đảng phải bị chỉ trích nghiêm túc. Tại Hội nghị Bắc Đới Hà năm 2021, tập thể lãnh đạo Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã đạt được sự đồng thuận: Tập Cận Bình sẽ nghỉ hưu đúng hạn và bàn giao quyền lực cho đồng chí Lý Khắc Cường tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX năm 2022. Các đồng chí Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào đã yêu cầu rõ ràng Tập Cận Bình phải tuân thủ Điều lệ Đảng và bàn giao quyền lực đúng hạn. Đồng chí Lý Khắc Cường, đồng chí Triệu Lạc Tế và các ủy viên Thường vụ hiện tại đã nhiều lần trao đổi với Tập Cận Bình, nhấn mạnh nguyên tắc lãnh đạo tập thể.

Tại Hội nghị Bắc Đới Hà năm 2022, các đồng chí Hồ Cẩm Đào và Tăng Khánh Hồng đã nhắc lại sự đồng thuận thay mặt cho đồng chí Giang Trạch Dân, và cá nhân Tập Cận Bình đã hứa sẽ tôn trọng các quyết định trong Đảng. Đồng chí Chu Dung Cơ, đồng chí Ngô Bang Quốc, đồng chí Giả Khánh Lâm và đồng chí Tống Bình có xu hướng ủng hộ việc Tập Cận Bình tái đắc cử tại cuộc họp . Tuy nhiên, dưới ảnh hưởng của uy tín của đồng chí Giang Trạch Dân và đồng chí Hồ Cẩm Đào trong Đảng, họ miễn cưỡng đồng ý cho Tập Cận Bình nghỉ hưu đúng hạn, đồng thời bày tỏ sự dè dặt.

Tuy nhiên, Tập Cận Bình đã nuốt lời hứa và huy động lực lượng an ninh bao vây địa điểm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX. Ông cũng dùng vũ lực yêu cầu thay đổi danh sách các thành viên Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị nhằm mục đích tái đắc cử. Đồng chí Lý Khắc Cường, đồng chí Triệu Lạc Tế và tôi đã tranh luận bằng lý lẽ, nhưng cuối cùng chúng tôi bị áp đảo và buộc phải đồng ý với những thay đổi tạm thời của Tập Cận Bình đối với danh sách một số ủy viên Thường vụ và Ủy viên Bộ Chính trị.

Khi tôi phụ trách Quảng Đông, đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, tôi đã đưa ra chính sách "lồng trống, thay chim" để thúc đẩy chuyển đổi và nâng cấp công nghiệp, đặt nền tảng cho GDP của Quảng Đông tăng trưởng 10,1% so với xu hướng chung. Các doanh nghiệp tư nhân đóng góp một nửa nền kinh tế của tỉnh. Ở Trùng Khánh, tôi đã thúc đẩy một chương trình thí điểm về quản lý lưới điện, chương trình này đã giải quyết hiệu quả một số lượng lớn các xung đột ở cơ sở và nhận được phản hồi tích cực từ quần chúng. Trong Ủy ban toàn quốc Hội nghị hiệp thương chính trị nhân dân Trung Quốc, tôi ủng hộ nền dân chủ hiệp thương và nỗ lực để đưa ra các chính sách thực tế hơn. Những trải nghiệm này đã dạy cho tôi rằng con người là lực lượng chính tạo nên lịch sử, và hạnh phúc không phải là một món quà mà là thứ được xây dựng và chia sẻ cùng nhau. Nhưng hiện nay, việc thực hiện chính sách còn thiên vị, sức sống của quần chúng còn hạn chế, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang phải vật lộn để tồn tại và những người trẻ tuổi đang chịu áp lực việc làm rất lớn. Chúng ta phải tôn trọng sáng kiến của người dân và cho phép họ mạnh dạn khám phá con đường đi đến hạnh phúc.

Tôi đưa ra bốn đề xuất cải cách.

- Trước tiên, thúc đẩy cải cách hệ thống chính trị, khôi phục nền dân chủ nội bộ đảng, xóa bỏ chế độ “độc tài”, thực hiện bầu cử cạnh tranh vào Bộ Chính trị và xây dựng lại cơ chế ra quyết định tập thể.

- Thứ hai, đẩy mạnh cải cách kinh tế, hỗ trợ toàn diện cho kinh tế tư nhân, phá vỡ thế độc quyền của doanh nghiệp nhà nước, giải phóng tiềm năng thị trường.

- Thứ ba, thiết lập một hệ thống tư pháp độc lập để loại bỏ tình trạng thực thi pháp luật không phù hợp và bảo vệ quyền của công dân.

- Thứ tư, mở rộng không gian phát biểu, cải thiện cơ chế thể hiện dư luận xã hội và tăng cường minh bạch chính sách. Những cải cách này cần được thực hiện từng bước, phù hợp với sự phát triển kinh tế xã hội, tránh thành công nhanh chóng và hình thức, thực sự nâng cao đời sống toàn dân.

Liên quan đến các cuộc thảo luận cá nhân về vị trí lãnh đạo, tôi đã nêu rõ lập trường của mình: Tôi đã ngoài bảy mươi, sức lực có hạn và tôi không có ý định kế nhiệm chức tổng bí thư . Nhưng với tư cách là một đảng viên kỳ cựu, tôi phải lên tiếng vì đảng và nhân dân. Tập Cận Bình phải đối mặt với tám sai lầm lớn của mình và tự nguyện từ chức Tổng Bí thư, Chủ tịch Quân ủy Trung ương và Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX năm 2022, ông đã vi phạm sự đồng thuận Bắc Đới Hà, huy động lực lượng an ninh, phá hoại Điều lệ Đảng, làm mất đi lòng tin của đảng. Bộ Chính trị cần tiến hành bầu Tổng bí thư theo đúng trình tự, lựa chọn người lãnh đạo có khả năng đoàn kết toàn đảng, dẫn dắt nhân dân đi tới phồn vinh.

Thưa các đồng chí,

Đảng đã tiến xa được như ngày hôm nay là nhờ vào việc tìm kiếm sự thật từ thực tế và sự tận tụy hết lòng vì nhân dân. Những sai lệch về chính sách phải được điều chỉnh để đảm bảo sự ổn định lâu dài của đất nước. Nhân dân là người sáng tạo ra lịch sử và hạnh phúc đạt được thông qua đấu tranh. Chúng ta hãy tôn trọng vị thế thống trị của nhân dân, kích thích sức sống sáng tạo của toàn xã hội và đưa ra câu trả lời xứng đáng với thời đại.

Bản dịch của Giáo sư Trần Ngọc Vương