Chuyện nhỏ..không như Con thỏ:
1-Báo giấy bây giờ ít ai đọc nên số ấn phẩm thấp, báo luôn luôn lo bị lỗ. Từ đó đồng nhuận bút thấp- Nhuận bút thấp thì ít ai viết, bài gửi về tòa soạn khan hiếm- bài khan hiếm thì sự tuyển chọn cũng dễ dàng thôi. Vì vậy đừng lấy một bài báo được đăng báo để hù dọa bạn bè đấy nhé !
2-Trước kia Truyền hình phân cho các tỉnh thì đâu đó có khoảng trên dưới 70 chương trình phát sóng. Bây giờ Thông tấn xã, Báo Nhân dân, Quốc Hội, Quân đội… đều có kênh phát sóng riêng..Thành thử ước tính cả nước có tới sấp sỉ 200 chương trình. Và “ nhà đài “ nào cũng vậy, gắng gỏi phủ sóng kín 24/24h mỗi ngày. Làm ra một phút để phát sóng tính đâu chi phí vài chục triệu trở lên. Vì vậy tốt nhất là mua phim rẻ của Hàn Quốc, Trung Quốc, rồi chiếu đi chiếu lại phim, chương trình của nhau. Đó là cách lấp sóng …tiện nhất, rẻ nhất.
Thành thử khi “ nhà đài “ vớ được một bộ phim tài liệu hoặc một bộ phim truyện dài vài chục tập, đặc biệt phim về đề tài “ cúng cụ “ – chỉ ngợi ca, chỉ “ nói đúng trở lên thôi “, lập tức bộ phim sẽ trở thành “ Vật tế thần “, mỗi tối lấp sóng khoảng 40 phút, mà cũng không ai xem nên không ai khen, chê về ngón nghề, về trình độ nghệ thuật.
Có điều này : Tác giả ( đạo diễn, biên kịch..) đừng thấy phim của mình “ lang thang” hết từ đài này qua đài khác, “ hết ngày dài lại đêm thâu” mà vênh váo tự hào phim mình là kiệt tác , đã trở thành tài sản quốc gia, tối tối cả nước phải ngước mắt nhìn !
4- Cũng đã cách nay vài chục năm, Tổng Biên tập một tờ báo rất ‘ ăn khách’ ở Sài gòn đã dặn nhỏ đám phóng viên: Cần khéo léo và tế vi từ chối bài viết của các cụ về hưu, các cựu chiến binh. Các vị ấy bây giờ không những là tỷ phú về thời gian, lại còn là tỷ phú của kỷ niệm, ký ức . Các vị thường viết trường giang đại hải, viết về những gì đã quá xưa cũ. Bây giờ là thời buổi điện tử, vi tính rồi. Có cái remode trong tay, ngồi trước bàn vi tính, thử hỏi có thú tiêu dao nào, niềm quan tâm nào mà người đọc, người xem không tìm thấy ? Mà người già thường thích vân vy, tỉ mỉ, kể cho dài, nói cho thật hết. Đăng bài của các vị ấy, báo sẽ tụt số lượng phát hành liền..
3- Tra mãi trên Google mà không tìm ra cái truyện ngắn nọ của cụ Macxim Gorky. Truyện kể rằng chú rắn nước nọ nằm dưới đáy một giếng cạn ẩm ướt. Chú rắn tranh luận với Chim đại bàng và khư khư khẳng định rằng, bầu trời chỉ là khoảng không gian hạn hẹp bó cứng trên miệng giếng…
Trộm nghĩ, trong giới văn chương mình khối người cứ thắc thỏm vì sao văn học xứ ta chưa có tác phẩm nào đoạt giải Nobel ? Ngoại ngữ vốn đã tậm tịt. Thế giới đang xẩy ra vấn đề gì, đang vận hành ra sao, còn tồn tại hay đang ngấp nghé đứng trước cơn Đại hồng thủy..đều không hay biết. Cứ cậm cạch, nghiền ngẫm mãi hết chuyện sai lầm CCRĐ, rồi tới chuyện huynh đệ tương tàn, sau vân vi chuyển qua kể khổ về thời gạo tem, dầu phiếu..Mà quên phắt rằng những tích chuyện như vậy đã có trong trường ca Ilyat; Odisse; từ những năm 1990 Nga đã bán hồ sơ mật của KGB cho Mỹ; còn văn chương Trung Quốc đã có ‘ Ngày đêm ở Thượng Hải, ‘Nửa đàn ông là đàn bà ‘ … hơn nửa thế kỷ trước.
Xưa rồi, Diễm ơi !
TÔ HOÀNG