MỘT CHI CỦA DÒNG HỌ TRẦN ĐIỀN TRÌ vào TRONG NAM ĐỊNH CƯ Ở QUẢNG NAM VÀ QUẢNG NGÃI TỪ THỜI LÊ
Theo ông Trần Cành trong Hội đồng dòng họ Trần Điền Trì ( từ năm 1945 trở về trước – đến thời Lê, làng tôi tên là làng Điền Trì, xã Điền Trì, tổng Hộ Xá, huyện Chí Linh, phủ Nam Sách, lộ ( lộ / trấn / tỉnh ) Hải Dương – sau 01/ 7/ 2025, là xã Trần Phú, TP Hải Phòng), cho biết:
Cách đây khoảng dăm bảy năm - các cụ chi họ Trần từ Quảng Nam ra Điền Trì về gặp Dòng họ ở Nhà thờ họ Trần, đã cho biết:
Cụ Thượng tổ của dòng họ này đã từ Điền Trì vào Quảng Nam từ thời Lê, sau đó một nhánh của dòng họ này lại vào Quảng Ngãi.
Các cụ cho biết, ông Trần Đức Lương, nguyên Chủ tịch Nước, chính là người của dòng họ này.
Ngày 06 /8 âm lịch ( tức ngày thứ Bảy 27/ 9 tới), Dòng họ sẽ tổ chức trọng thể giỗ lần thứ 325 cụ Tổ khai khoa, Tiến sĩ Trần Thọ ( tự là Nhuận Phủ ) cha của Tiến sĩ Trần Cảnh, ông nội của Tiến sĩ Trần Tiến và Trần Lân, cùng các vị khác...
Từ nhiều năm nay, Mộ của 3 vị TS và Nhà thờ Dòng họ đã được công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.
Cụ Trần Thọ, Thị lang bộ Hộ, ( nay là Thứ trưởng) sau khi đi sứ Bắc về, được phong Bồi tụng ( phó Tể Tướng ), sau khi mất được truy phong Tham tụng Thượng thư ( Tể tướng Bộ trưởng ). Công lao lớn của cụ là bảo vệ sự toàn vẹn của lãnh thổ quốc gia.
Cụ là nhà thơ, hiện còn thơ in trong bộ tuyển TOÀN VIỆT THI LỤC của Lê Quí Đôn và là một nhà bang giao xuất sắc, được ghi nhận trong chương BANG GIAO CHÍ của Bộ bách khoa toàn thư LỊCH TRIỀU HIẾN CHƯƠNG LOẠI CHỈ của Phan Huy Chú ( với các tên là Trần Thọ - Trần Thụ - Trần Đào: lai lịch, quê quán, năm thi đỗ và hành trạng như nhau ).
Cụ Trần Thọ sinh ra Trần Cảnh, húy là Chiêu.
Cụ Trần Cảnh là Thượng thư bộ Lễ ( trước nữa là Thượng thư bộ Hộ, bộ Binh, bộ Công), 2 lần làm Tể tướng, nhà Khoa học Nông nghiệp đầu tiên của Việt Nam, tác giả bộ sách MINH NÔNG CHIÊM PHẢ.
Cụ Trần Cảnh sinh ra Trần Tiến, Phó Đô Ngự sử, tác giả ĐĂNG KHOA LỤC SƯU GIẢNG, NIÊN PHẢ LỤC, LƯỠNG QUỐC TRẠNG NGUYÊN MẠC ĐĨNH CHI... là nhà văn lớn thời Lê, khai sinh ra thể kí tự thuật trong văn xuôi Việt Nam.
Em ruột cụ Trần Tiến là Trần Lân và các vị khác. Cụ Trần Lân là con thứ 2 cụ Trần Cảnh.
Cụ Trần Lân ( đời thứ 11 ), tên húy là Phác, tên chữ là Lân, thi đỗ tứ trường năm Quý Mão thời Lê, làm quan Viên ngoại lang bộ Công, nên con cháu đến ngày nay gọi là cụ Viên. Chức này của cụ hàm lục phẩm, như Vụ trưởng bây giờ - khi mất được vua ban mỹ tự là Hoàng Tín Đại Phu. Mộ cụ Trần Lân hiện còn táng ở giữa làng An Xá, bên cạnh ( làng An Xá, xã Điền Trì, từ năm 1945 là xã Quốc Tuấn, Nam Sách, Hải Dương, từ 01/7/ 2025, là xã Trần Phú , TP Hải Phòng).
Chi cụ Trần Lân và con cháu vào khai phá vùng Kiệt Đặc, thuộc bản huyện Chí Linh, phủ Nam Sách ( bên kia sông Kinh Thày ), dân gian gọi là làng Giang, làng Dọc, từ 01/7/2025, là xã Văn An, TP Hải Phòng.
Theo các nguồn thông tin còn cần phải kiểm chứng thêm, thì một nhánh con cháu cụ Trần Lân đã đi về phía Nam, thời loạn lạc Lê Trịnh, nhưng không rõ năm nào, ở nơi nào. Vì có các cụ từ Quảng Nam ra, nên có cơ sở để truy cứu, có thể các cụ con cháu cụ Trần Lân đã vào Quảng Nam và Quảng Ngãi, như các cụ Quảng Nam đã thông báo cho Đại tộc Trần Điền Trì biết chăng ?
Vì thế, khi các cụ Quảng Nam ra Điền Trì, ông Trần Cành đã hướng dẫn các cụ về xã Văn An, Chí Linh xem xét, nhưng sau đó không có thông tin phản hồi... Chắc các cụ hiện nay ở Văn An cũng không biết gì thêm để thông báo cho các cụ trong ấy...
Việc đã trên 300 năm, gia phả chép và các bản sao lại, cũng không đầy đủ, có bản, không ghi được tên tuổi các vị đã đi nơi khác, người ở bản huyện, cũng bỏ các lai lịch, chỉ còn những dòng cơ bản, để con cháu biết ngày tháng ( âm lịch – không ghi năm) các cụ mất, để cúng giỗ, nên
hiện chưa có đủ cơ sở xem xét, xin được ghi lại, như một khả năng CÓ THỂ, để rộng đường tra cứu về sau.
01/ 8/ 2025
TRẦN NHUẬN MINH
Ghi thêm:
Nội dung văn bản này, tôi chép lại cho dòng họ đã lâu, nay ghi lại gọn và chuẩn hơn để xem xét tham khảo. Tôi nhớ khoảng năm 1974, nhà báo Mai Phương và tôi đã đến thăm ông Trần Đức Lương, cơ quan đóng ở thị xã Cẩm Phả, lúc đó ông là Đoàn trưởng đoàn Địa chất Quảng Ninh, Cục phó Cục Bản đồ địa chất Việt Nam, để tìm hiểu về trữ lượng than vùng Cẩm Phả. Sau đó, khoảng năm 1976, chúng tôi lại ghé thăm, được biết, ông Trần Đức Lương đã về Hà Nội và ông Đoàn phó của ông kể cho chúng tôi hay, là ông đã cùng ông Lương về thăm nhà tôi ở Điền Trì, ( Nam Sách, Hải Dương), được bố mẹ tôi và chú em tôi là Trần Đăng Khoa tiếp, không nhớ vào tháng mấy cuối năm 1974. TNM.
-------------------------------
Địa chỉ liên lạc:
Trần Nhuận Minh, 47 – Lê Thánh Tông, Hồng Gai, Quảng Ninh
ĐT: 0913 268 128
Email: trannhuanminh44@gmail.com
Kính gửi bác TRẦN NHƯƠNG, chủ bút một trang báo
mạng, rất được nhiều người đọc và rất được các bạn đọc
rộng rãi luôn chờ đợi và hoan nghênh
Bài báo này, đã gửi báo Đà Nẵng, nay gửi tới bác, hi vọng nhiều hơn, là bác sẽ đăng cho, như một lời nhắn nhủ tìm về nguồn cội quê hương, bởi không có cách nào khác, thông báo tới các cụ họ Trần Quảng Nam biết được những thông tin này về gốc họ, để các cụ xem xét thêm. Các cụ họ Trần Quảng Nam ( gốc Điền Trì) có thông tin gì, xin báo cho chúng tôi biết, theo 2 số điện thoại: Trần Cành 0378 820 556 và Trần Nhuận Minh 0913 268 128. Tôi rất cảm ơn bác Trần Nhương và cảm ơn các cụ. TNM.