Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo - Ảnh: REUTERS
Trên Twitter, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thông báo về điều này và viết: "Hôm nay, Mỹ phản đối yêu sách hàng hải phi pháp của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa ở Biển Đông tại Liên Hiệp Quốc. Chúng tôi bác bỏ những yêu sách phi pháp và nguy hiểm này. Các nước thành viên đoàn kết tuân thủ luật pháp quốc tế và tự do trên biển".
Công hàm này đề ngày 1-6-2020, do Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Kelly Craft gửi Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres.
Trong thư, bà Craft nêu rõ công hàm của Mỹ nhằm đáp lại công hàm CML/14/2019 của phái đoàn thường trực Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc.
Đây được xem là tiếng nói chính thức của Mỹ, và là sự tiếp nối của một loạt công hàm phản đối Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc về vấn đề Biển Đông, kể từ khi Bắc Kinh gửi công hàm phản đối một nội dung liên quan của Malaysia.
Cụ thể, trước đó phía Trung Quốc vào ngày 12-12-2019 đã gửi công hàm CML/14/2019 lên Ủy ban về Ranh giới thềm lục địa (CLCS), với nội dung phản phản đối bản đệ trình xin công nhận thềm lục địa mở rộng ngoài 200 hải lý của Malaysia.
Mỹ cho rằng trong công hàm nêu trên, phía Trung Quốc đã trình bày những yêu sách quá mức, không phù hợp với luật quốc tế - vốn dĩ được phản ánh trong Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.
Bên cạnh đó, bà Craft cũng cho rằng những yêu sách ấy "mang mục đích can thiệp phi pháp vào quyền và tự do của Mỹ và tất cả các nước khác". Vì vậy "Mỹ cho rằng cần phải nhắc lại lập trường phản đối chính thức đối với những áp đặt bất hợp pháp này".
Công hàm đề ngày 1-6 do Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Kelly Craft gửi Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres - Ảnh chụp màn hình
Ngoài ra, Đại sứ Craft khẳng định Mỹ đặc biệt phản đối cái Trung Quốc gọi là "quyền lịch sử" ở Biển Đông, vốn vượt quá quyền được có trên biển mà Trung Quốc có thể tuyên bố theo luật quốc tế, xét theo UNCLOS 1982.
Trong thư, đại sứ Craft cũng lưu ý Mỹ chỉ phản đối yêu sách của Trung Quốc và không bình luận tới yêu cầu cho phép mở rộng thềm lục địa của Malaysia.
Tuy nhiên, Mỹ cũng nhấn mạnh kết quả phán quyết của một tòa trọng tài thường trực ở The Hague (Hà Lan) năm 2016, trong đó đã bác bỏ yêu sách của Trung Quốc. Cho tới nay, Bắc Kinh vẫn không tuân thủ phán quyết này.
Như vậy, Mỹ là nước mới nhất trình bày quan điểm bằng văn bản lên Liên Hiệp Quốc, chính thức bác bỏ yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông.
Trước đó như Tuổi Trẻ Online đã đưa tin, Indonesia đã gửi công hàm 126/POL-703/V/20 lên Liên Hiệp Quốc, đề ngày 26-5, nhằm phản đối những "công hàm phản đối" của Trung Quốc.