Tôi vừa đi Nha Trang trên chuyến tầu Sái Gòn-Qui Nhơn ngày tối 1/6, và trở về bằng tầu Nha Trang-SG tối 4/6. Vốn là 1 người có nhiều “duyên nợ và kỷ niệm” với ngành vận tải bánh săt, xin được viết ra đây một vài điều suy nghĩ từ 2 đêm nằm trên tầu, chập chờn trong giấc ngủ bị băm chặt thành từng khúc bởi tiêng động và rung lắc đến kinh người của đoàn tầu chạy trong đêm.
Ai là người đi tàu ? câu hỏi có vẻ “ngớ ngẩn” – đó là những người có nhu cầu di chuyển tử nơi này đến nơi khác dọc theo tuyến đường sắt, mà túi tiền eo hẹp…và như thế, vài chục năm lại gần đây, VIF không đi tầu, kể cả các VIF của chính nhà tầu…!VIF bay trên trời, hoặc bon bon trên các “xê hộp’ thành đoàn dọc theo quốc lộ cho “nhất cử, tam tứ tiện”…!
Chât lượng của nền đường sắt quả là có vấn đề, có thể cảm nhận, đánh giá định tính điều đó từ tiếng ồn, sự va đập và rung lắc đến mức “vượt ngưỡng chịu đựng” trên 1 vài khu gian được coi là nền đường tốt cho phép đoàn tầu chạy đến tốc độ khoảng 60 Km/g. Ngành Đường sắt có khá nhiều vị giao sư, phó giáo sư, tiến sỹ về “động lực học” (chuyên nghiên cứu về chấn động toa xe), co lẽ, cái thành quà mà các vị nghiên cứu ra trong 1 chương trình khoa học cấp nhà nước về chế tạo giá chuyển hướng của toa xe, đã không cập nhật kịp mức độ “rệu rã, xuống cấp thảm hại” của nền đường sắt…không tin, chẳng cần phải tổ chức hội nghị hay hội đồng thử nghiệm gì cho tốn kém, nhiêu khê, mời các vị đi tầu trên chính nhưng toa xe lắp bộ giá chuyển hướng do các vị nghiên cứu, thiết kế là tự biết liền…!
Tôi đi trên toa xe số hiệu : Bn 21581, đây là xe được lắp thiết bị toilet của Mỹ để thử nghiệm nhằm tiến đến việc xóa bỏ hiện tượng “xả thẳng xuống đường” tử cái ngày sinh ra đường săt VN…Tiếc thay, dự án đầy tham vọng nhân bản môi trường này đã phải dừng lại vì thiếu…Tiền! và thiết bị WC nhập khẩu này, đã hư hỏng (nghĩa là tăc, không còn thông). Và đi trên tầu, không thể cưỡng lại cái sự “tất yếu” đó…thế là, cái bồn cầu nhỏ nhoi, quá sức với sự chất tải, ngập ngụa trong nước và phân, lại thêm sự rung lắc gây ra những “đợt sóng lừng” khiến mọi thứ phế thải trào ra sàn, lênh láng…có thê hình dung đây là cảnh thu nhỏ theo tỷ lế xyz% của hiện tượng “bục năp “ bể phốt ở sân bay Nội Bài ngày mưa hôm nào…! Và, bạn sẽ không thể cảm thấy ‘dễ chịu” khi ở trên toa tầu mà phải “sóng chung” với chât thải…Một câu hỏi nghiêm túc được đặt ra : nếu khách đi tẩu là người nước ngoài, thì …chao ôi…có lẽ không có cách gì hiệu quả hơn là thế để xóa nhòa mọi thứ slogan mà tổng cục du lịch đưa ra nhằm lôi kéo khách nước ngoài đến với Việt Nam…!
Mong các VIF đọc được những dòng này, nhất là VIF của Bộ GTVT, của Tổng Cty ĐSVN, để chỉ cần 1 lần “thử là thấy, thử là biết”…xin hãy đi tầu như người dân…rồi sẽ nhận ra, điều gì cần hơn, cấp thiết hơn, là việc “đi tắt đón đầu – đi thẳng vào hiện đại”…!
An Nguyên (5/6/11).