DH:Trang blóg Dương Hướng đã cáo lỗi tạm biệt các bạn nhưng nay bỗng xảy ra một chuyện liên quan đến báo Hạ Long về một truyện ngắn mà chính tôi đã biên tập gây xôn xao dư luận khen chê khác nhau khiến cơ quan chức năng của tỉnh đã can thiệp. Tôi đành phải đưa công khai quan điểm của mình về tác phẩm mà chính tôi đã biên tập để giữ uy tín cho tờ báo của hội được trong sạch, không để bất kỳ ai lợi dụng để làm chuyện khuất tât ngoài văn chương.
Vũ Thị Hạnh là tác giả trẻ ở Quảng Ninh, sinh (1984) hội viên hội vhnt tỉnh Quảng Ninh năm 2008, hiện đang học tại trung tâm bồi dưỡng viết văn Nguyễn Du. Vũ Thị Hạnh mới chỉ xuất hiện trước công chúng trong vài năm gần đây với cuốn tiểu thuyết đầu tay Dòng sông lạnh viết từ thời còn là học trò, báo Lao Động, và báo Quảng Ninh đã có bài biểu dương sự vượt khó của tác giả. Vũ Thị Hạnh đang là công nhân lao động của công ty cổ phần gốm xây dựng Giếng Đáy 2 Hạ long Quảng Ninh. Trong năm qua Vũ Thị Hạnh đã in một loạt truyện ngắn được độc giả đón nhận như Điều giản dị (giải khuyến khích báo Hạ Long)- Phía trước là mặt trời- Ảo vọng, - Hương Đất, Vết xước... và gần đây nhất có truyện ngắn Đường chân trời in trang nhất báo Hại Long ra ngày 5/7/2009 đã gây dư luận khen chê khác nhau, và điều đáng quan tâm có cả sự can thiệp của cơ quan chức năng yêu cầu đồng chí tổng biên tập, báo Hạ Long và đồng chí chủ tịch hội vhnt tỉnh Quảng Ninh phải giải trình. Đồng chí Phạm Thành, tân tổng biên tập báo Hạ Long có vẻ lo lắng, yêu cầu tôi (người biên tập) phải viết bài xem xét lại nội dung tư tưởng tác phầm Đường chân trời của Vũ Thị Hạnh. Nhân chuyện này tôi xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc bài viết này cùng truyện ngắn Đường chân trời để bạn đọc tham khảo và có ý kiến trao đổi chân tình về nội dung tư tưởng của tác phẩm.
Nội dung, chủ đề tư tưởng của tác phẩmĐường chân trời của Vũ Thị Hanh
Dương Hướng
Theo tôi Đường chân trời là một tác phẩm văn học đích thực, bất kỳ ai có trình độ nhận thức về văn hóa đọc đều nhận ra tầm tư tưởng sâu sắc và tính nhân văn cao cả của tác phẩm. Đây dứt khoát không thể là tác phẩm độc hại đối với người đọc. Có ai đó cố tình soi mói kiểu bới bèo ra bọ thì quả là nực cười. Đường chân trời nói về thân phận một người phụ nữ có tên là Miên. Trong một đêm cô đơn, yếu đuối chị đã cưu mang một thằng tù chạy trốn (sau này họ đã thành vợ chồng) Trong tình thế bất đắc dĩ, đứng trước lời khẩn cầu của thằng tù, người phụ nữ thuộc tầng lớp thấp như Miên không thể làm ngơ. ...Tôi chẳng biết đi đâu cả.Tôi là một thằng tù vô gia cư. Miên giật thót, lạnh gáy. Cõi lòng điêu đứng ngủ quên bỗng trào trở lại. Miên không muốn đối mặt với gã... Lời nói khẩn cầu của thằng tù đã nói lên sự cùng quẫn của cảnh đời dưới đáy xã hội được Miên cảm thông. Người đàn ông ấy lại là người Việt gốc Hoa mà dân chúng và con trẻ quen gọi là người Tầu. Cuối cùng anh ta đã ra đi, tuy tác giả không nêu rõ về gốc gác anh ta nhưng người đọc dễ nhận ra anh ta là người Việt gốc Hoa ra đi trong thời điểm Quảng Ninh có nhiều người vượt biên di tản chạy trôn ra nước ngoài. (Những chuyện vượt biên chạy trốn ra nước ngoài ng ấy sách báo đã nói quá nhiều) Nhà văn Nam Ninh đã có truyện vừa Ra đi viết rất hay, Nhà văn Nguyễn Quang Thân có cả cuốn tiểu thuyết Ngoài khơi miền đất hứa in nhà xb Tác phẩm mới đều nói về sự kiện người vượt biên di tản. Trong truyện Đường chân trời, tác giả Vũ Thị Hạnh đã quá thận trọng tránh không hề nhắc đến điều chúng ta cứ kiêng kỵ nói là nhạy cảm. Cho dù đó là sự kiện hiển nhiên của một thời đã qua ai cũng biết nhưng đều sợ bóng sợ gió ngại không dám nói, hoặc có nói cũng chỉ hời hợt, chưa đúng bản chất của sự kiện. Trong thời đại thông tin bùng nổ ngày nay không cần thiết phải kiêng kỵ quá máy móc đến vậy. Trong Đường chân trời nhân vật người đàn ông ra đi, để lại cho Miên phải thân một mình nuôi đứa con tật nguyền tên là Sơn, tác giả đã chủ tâm đi sâu vào khai thác tâm lý nhân vật hai mẹ con Miên và Sơn với nỗi khao khát chỉ mong có được cuộc sống bình yên, vợ mong có chồng, con mong có cha- nỗi ước mong thật giản dị đó chính là quyền của một con người. Đã là con người ai chả cầu mong có đươc hạnh phúc như tất cả mọi người bình thường khác. Đọc Đường chân trời ta nhận ngay ra cốt lõi của tư tưởng tác phẩm ẩn chứa từ phút mềm lòng của nhân vật Miên. Miên đã không cưỡng lại được sự cầu khẩn tham lam của thằng tù. Kết quả của cuộc giao hoan giữa hai nhân vật Miên và thằng tù vô gia cư đã đẻ ra một sinh linh què quặt, nhũn não phải ngồi xe lăn suốt đời.(nhân vật Sơn). Sinh linh què quặt ấy vẫn lớn lên mang vết thương đau đớn luôn nhức nhối về cả thể xác lẫn tâm hồn, nó là sản phẩm què quặt của thời đại. Dù kẻ tật nguyền có bị xã hội, người đời coi rẻ, đến cả con trẻ cũng khinh miệt nhưng nó vẫn phải sống, vẫn khao khát tình yêu thương của đồng loại, nó vẫn mơ ước, vẫn cầu mong và hy vọng ngày người cha trở về đoàn tụ. Thái độ lạnh lùng, thói thờ ơ ích kỷ, vô cảm của con người trước nỗi đau của người khác khiên ta gai người....Cút ra chỗ khác con người Tàu, mẹ mày từng làm đĩ nên sinh ra mày cứng đầu...Chúng một mực đẩy Sơn té nhào xuống đất, chiếc xe chỏng vỏng ra giữa đường... Chỉ trong một truyện ngắn mà tác giả đã có được nhiều chi tiết rất sống động, với lối viết đan cài rất khéo và kín. Càng đọc càng sáng tổ. Nếu ta đọc hời hợt dễ ngộ nhận rối rắm nhưng đọc một cách kỹ càng ta mới nhận ra đây là cách viết, khác với lối viết thông thường của tác giả Vũ Thị Hạnh.ở các truyện trước đây.
Đường chân trời nếu nhìn ở góc độ bình thường, ta nhận ra điểm sáng nhất của tác phẩm chính là sự khao khát cuộc sống mới đang mở ra theo chiều thuận. Hiện thực xã hội đã bỏ qua mọi quá khứ, bỏ qua mọi hạn chế của lịch sử. Chỉ một chi tiết rất nhỏ dưới đây ta đã nhận rõ ý đồ của tác giả cài đặt làm điểm tựa vững chắc cho tác phẩm vượt qua được mọi rào cản, vượt qua được những hạn chế trước mắt ...tiếng cô phát thanh sang sảng trong bản tin : bộ trưởng bộ kinh tế vừa ký dự án đầu tư giữa hai nước Trung -Việt. với.mục đích hòa bình, hữu nghị, ổn định lâu dài, tiến tới tương lai.... Một thông điệp của thời đại và không chỉ là mơ ước của riêng hai mẹ con Sơn và Miên mà đây là chủ trương lớn của hai đảng, hai nhà nước, hai dân tộc Việt- Trung đã và đang dần từng bước tiến tới sự hợp tác chặt chẽ cả về khinh tế chính trị văn hóa xã hội. Tôi cho rằng đây mới chỉ là điểm sáng bên ngoài của tác phẩm. Tinh hoa của tư tưởng lại không hẳn nằm ở bề nổi đó. Một tác phẩm văn học hay, phần hồn của nó phải được nâng niu cất giữ ở nơi kín đáo, ai lại đi phô ra một cách thô thiển vậy. Truyện ngắn Đường chân trời Tác giả Vũ thị Hạnh đã khéo kể câu chuyện tưởng đã cũ từ vài chục năm trước nhưng ý tưởng của tác phẩm lại mang hơi thở cuộc sống mới đương đại, của chính hôm nay. Tác phẩm đã nói rất trúng, rất đúng với xu thế thời đại mà chúng ta đang trải qua.
Đường chân trời - tên tác phẩm quả thật rất đúng với nội dung tư tưởng của nó. Nó vừa phản ánh thời quá khứ, hiện tai và cả viễn cảnh của tương lai một cách sinh động, lại vừa mang tính ẩn dụ cao.Tác giả đã viết với một tấm lòng nhân ái, đậm chất nhân văn sâu sắc và giàu lòng cảm thông chia sẻ. Tôi đánh giá đây là một trong những truyện ngắn hay của Vũ Thị Hạnh. Điều quan trọng hơn đối với một tác giả trẻ thế hệ 8X như Vũ Thị Hanh đã có cái nhìn rất sắc sảo, sâu sắc mà trong sáng ta cần khuyến khích và động viên, mới hy vọng đưa nền văn học lên ngang tầm thời đại.
Nhân đây tôi xin có vài lời chân tình muốn nói rõ hơn trong hoàn cảnh bất đắc dĩ này: Người sáng tác, hay người đọc một tác phẩm văn học phải có tầm nhìn cao mới hy vọng chọn được góc nhin chính diện, mới nhìn rõ tổng thể (cảnh quan) chủ đề tư tưởng của tác phẩm. Cũng giống như ta nhìn một sự vât vậy. Ví dụ nôm na về bức ảnh hòn cặp gà, thực tế nó chỉ là hai hòn núi đá vô tri trên vịnh Hạ Long, ta muốn chứng minh cho thiên hạ thấy nó giống cặp gà chọi thì nhà nhiếp ảnh phải chọn một điểm duy nhất (điểm sáng) mới thấy rõ đây đích thị là cặp gà chọi. Nếu nhà nhiếp ảnh chọn điểm khác đi (điểm đen) thì nó chả ra hình thù con gì và có khi ta nhin nó lại là cặp vịt. ..
Văn học nghệ thuật là thế. Có thế mới cần tới người nghệ sỹ, cần tới nhà văn. Nếu tư duy hạn hẹp, vời cái nhìn thiển cận, với tâm địa đen tối chỉ thấy màn đêm bao phủ thì làm sao nhận ra ánh sáng của một tác phẩm văn học nghệ thuật, ánh sáng của cuộc đời.
Hạ Long 15/7/2009
Mời các bạn đọc tiếp:
ĐƯỜNG CHÂN TRỜI
Truyện ngắn của Vũ Thị Hạnh
Căn nhà nằm giữa những biệt thự cao chót vót. Mái ngói thâm rêu úa màu thời gian. Từ ngoài bậc thềm cho đến cửa sau trống rỗng như vừa có cơn lũ ngang qua sót lại chiếc giường mọt và bộ ghế nâu bạc. Sơn ngồi trên xe lăn ghé sát tai vào chiếc đài chạy pin bị nhiễu sóng. Mặt trời tắt nắng. Miên dặn con ở nhà rồi tất tả theo chiếc xe rác lọc cọc ra phố.
Gió cuối năm lất phất mưa mơn mỡn chia cái lạnh thành từng miếng ngọt ngào, ngấm dần vào da thịt khô kheo. Con dốc dài hờ hững với sức lực Miên dồn lại. Chiếc xe rác đã ngập lút đầu. Cơ thể Miên gẫy gập co kéo, bánh xe nhích chầm chậm.
Vượt khỏi con dốc, miệng mắt còn thay nhau thở bỗng Miên ngơ ngác nhìn bánh xe vun vút lao xuống con dốc tiếp theo rồi đổ nhào. Một cảm giác suy sụp, thất vọng trào đến. Miên hậm hực không đủ sức giữ nó lại. Mọi thứ trở về với cái thùng rỗng ban đầu. Mùi hỗn độn ôi thiu xộc lên hăng nồng. Miệng trang bị vài lần khăn nhưng cơn lợm giọng dồn đẩy. Miên giật tung khăn để họng thỏa mãn. Thân hình cuộn rung từng hồi, moi móc từ chiếc dạ dày lép xẹp chút chất nhầy mỏng dính. Trấn tĩnh, Miên hít thở thật sâu và sục mạnh xẻng vào đống rác nhớp nháp. Mưa lắc rắc thêm nặng hạt. Vầng mi kéo ríu xuống rật rật nóng hổi. Miên linh cảm vào những chiếc máy mắt. Một sự linh cảm ăn sâu trong tiềm thức. Nó mang đến cả may lẫn rủi. Đôi tay hất từng gánh cuộc đời thấm đẫm nhuần nhuyễn. Đầu óc Miên lơ lửng tận chốn nào mỗi khi sững sờ thấy bóng gã như ảo ảnh, lúc ẩn lúc hiện. Im lặng bùng lên nỗi khát khao, muốn níu giữ, muốn lẳng thời gian chờ đợi mỏi mòn cùng nhớ nhung khôn nguôi.
*
Gã ngồi nhấp rượu suông một mình ngoài hiên. Trống gõ thình thịch nghe rát rạt. Tiếng loa phóng thanh tuyên truyền thúc giục nặng nề. Miên bế con lắc lư trên tay khi thằng bé khóc ngất trời. Xâu xé vào ruột gan rối bòng bong. ánh mắt gã thi thoảng lén nhìn trộm hai mẹ con dò xét rồi lại hướng thẳng ra nơi trống khua ngoài ngõ vắng. Chén rượu vơi lại đầy. Gã ngửa cổ dốc, nhắm mắt nhắm mũi nuốt cay đắng. Miên dỗ con như ngồi trong bếp lửa than hồng. Mấy hôm nay gã ăn nơm nớp, ngủ phập phồng. Có đêm thức dậy ôm chặt con, chúi mặt lởm chởm mụn rỗ vào mặt thằng bé hít hà hơi sữa non bám đọng trên người nó. Ngấu nghiến. Miên lặng im quan sát điểm đáng ngờ trên mặt chồng. Bắt gặp Miên nhìn đối diện, gã lủi thủi đặt thằng bé xuống như có lỗi rồi nằm im thở dài. Chưa bao giờ thấy chồng nói gì về quê quán hay ngỏ ý đưa vợ con về quê.
Nỗi ám ảnh càng lớn lên trong Miên. Không mách cứ như bảo gã là người Hoa. Miên nín thở gan góc, cố xua tất cả hình ảnh chia ly ẩn hiện. Miên ôm ghì chồng muốn an ủi hay trở che nhưng gã im lìm gỗ đá. Gã chưa ngủ, nước mắt viền quanh thương vợ níu giữ chút hy vọng nhỏ nhoi.
....
- Tôi xin lỗi mình. Mình có duyên phận mà chẳng được ở với nhau. Thằng Sơn...mình phải gánh vác nuôi nấng....Bao giờ...
Miên òa khóc trong khuya tĩnh. Tiếng nấc của những trắc trở, gian nan lẫn xót xa thân phận bạc bệch.
Chuyến xe nhốn nháo người khóc lóc gào thét. Dùi cui, gậy gộc chát chúa phang thẳng những ai cứng đầu. Một đám người xộc thẳng vào khi vợ chồng Miên ngồi ăn cơm. Linh cảm cho Miên biết đây là bữa cơm cuối cùng của hai vợ chồng. Cục đắng lơ lửng giữa họng vợ chồng Miên nhìn nhau. Cố khắc từng khoảnh khắc, đôi mắt, khuôn mặt, viền môi thật chậm rãi mà rưng rưng. ở không gian này, ngôi nhà này, hơi thở này nồng ấm trọn vẹn. Ngày mai, gió lạnh, sương tàn, biết tìm nơi đâu...
- Tôi sẽ quay lại...Tin ở tôi mình nhé.
Gã chạy vọt ra ngoài giấu nỗi niềm chia ly. Miên ghìm khóc nhớn nhác bế con chạy theo chồng. Đám vợ con có chồng giống Miên hỗn loạn om sòm. Cảnh giới xua ra họ lại dạt vào như thiêu thân. Kẻ trên xe, người dưới đất lưu luyến nước mắt. Thành xe đóng sập, chơi vơi mắt gã nhìn mẹ con Miên. Thằng Sơn đỏ gay gắt dưới nắng. Một làn khói khét xịt thẳng vào mặt kẻ ở lại. Cánh tay gã vẫy vẫy lẫn giọt nước chao chát rơi. Phút ly hương lặng lẽ. Miên bế con nhoài theo, chạy mãi đến khi bóng hình mờ tịt phương trời.
*
Ngày gã ập vào cuộc đời Miên đất trời im thít nóng. Mồ hôi trên người gã thánh thót như mưa rào mùa hạ. Gã đói. Đói từ lâu lắm rồi. Đói cơm. Đói tình và đói tiền. Bát cơm chay chị đưa gã và thun thút vào họng tựa giếng cạn lâu ngày mạch chảy lại. Thân xác gã bết cứng cáu bẩn, đầu tóc bơ phờ rối, mặt mũi nhếch nhác thể hiện rõ tù túng và lạc lõng vơí thế giới bên ngoài. Duy chỉ có cặp mày rậm dài ẩn bên dưới là đôi mắt sáng mà thi thoảng Miên chạm phải có pha cực mạnh nảy Miên bắn ra xa. ăn xong gã vất vưởng đứng dậy lặng im với đôi mắt hàm ơn nặng trĩu. Miên không hỏi gì, mặc cho cái dáng hao gầy cô đơn cứ chìm vào bóng đêm đặc quánh.
Bữa khác gã quay lại tìm Miên với dáng vẻ không hơn. Vẫn đói, khát, và cặp mắt sâu vời vợi không nói lên điều gì. Miên buột miệng với chút băn khoăn Sao lại quay lại?. Gã nói nhấc cái miệng khô nghe nghen nghẹn Tôi chẳng biết đi đâu cả. Tôi là một thằng tù vô gia cư. Miên giật thót mà lạnh gáy. Cõi lòng điêu đứng ngủ quên bỗng trào trở lại. Miên không muốn đối mặt với gã, với chính mình. Thẫn thờ bước vào nhà, khi tiếng cài then còn lách cách thì hơi thở của gã bật ra não nề Chị sợ tôi à? Sao ai cũng sợ thằng tù thế? Tại sao không ai muốn tôi làm người tử tế. Chị im lặng. Chuỗi im lặng từ khi chị dạt đến phố thợ này. Đông vui nhưng hời hợt. Tách biệt, cô đơn.
Cái lý do chị không bao giờ còn nuôi tóc dài. âm hưởng của nỗi đau rấn vào máu cả khi chị co quắp nằm xuống giường. Mặc ngoài cánh cửa kia là tiếng thở dài thõng thượt. Đã bảy năm im lìm sau biến động tình cảm. Người đàn ông dẫn vợ đến căn phòng Miên lúc hoàng hôn lách qua kẽ lá. Không một lời mắng riếc, chỉ ngắn gọn một câu hãy cởi áo và tự khứa vào ngực, nếu không muốn bẽ mặt trước mọi người. Miên đã mắc tội. Tội yêu chồng người khác. ánh mắt người đàn ông Miên yêu thật lòng đáp trả cái nhìn bạc bẽo. Hệt giống mắt của chị vợ cố ghìm cơn ghen uất thốt rằng đây chỉ là cuộc chơi thôi. Người đó năn nỉ Miên thực hiện theo yêu cầu của vợ. Nơm nớp sợ dưới uy quyền lóng lánh màu nhũ đỏ trên móng tay. Vệt sáng loáng hắt ra từ con dao sắc vừa từ tay anh đưa trước mặt Miên khiến hai hàm răng Miên ngậm chặt cứng đơ mà run rẩy.
Miên cong người lột bỏ tấm áo ngoài lộ vết tấy đỏ hình con rết nằm dài trên bầu ngực đang nóng lên thách thức. Lưỡi kéo sắc luồn sau gáy cắt xoèn xoẹt, những mảng tóc bay lả tả trong bịn rịn mồ hôi. Có sợi quyến luyến không nỡ rời bám rịt trên khuôn mặt dấp dính nước. Miên nghe thấy mái tóc nhỏ lệ gào thét người ơi! đừng cắt! Đau xót tôi lắm! Tôi cộc cỡn lơ lửng không buộc, không thắt bơ vơ!. Miên không mảy may nhìn vào đám tóc rối vừa lìa chân để lại một ngọn mới cô đơn, cong, chìa. Nó khác nào kẻ ngoài kia đang tìm cho mình thứ lửa sưởi ấm còn hơn cả những điều tồn tại trong cõi tục.
Gã biến mất kiên định bước chân.
Gã hùng hục ngoài ga xe lửa với tấm lưng trần chằng chịt vết bầm tím. Buổi trưa nắng như đổ lửa xuống nền đất và nồng nặc hơi người. Mùi hôi cơ thể chua lòm. Nước vã vào miệng chui tọt sau lớp biểu bì kín lỗ chân lông. Thân hình gã còng gập giống chữ U nằm ngang. Miệng hồng hộc thở khi vật chai cứng tấm lưng đè nén xuống đôi chân khụy mọp.
Một nắm tiền còn vo viên, gã mang đến chìa trước mặt Miên với đôi tay trần chày xước. Miên chẳng cất lời hay đồng ý cho gã ở lại. Xục thẳng vào chậu nước rửa sạch mặt và nhơm nham đường cắt trên mái đầu. Nếu có một con rết thứ hai nằm bên kia bầu ngực thì ngày đó gã phải trả giá bằng sự sống của mình. Gã trân trân nhìn con rết rồi lại nhìn Miên. Đôi mắt hấp háy hiểu rằng những mảnh vỡ đang gắn lại trên chiếc bình ngọc chậm chạp và mong manh. Giọng gã dõng dạc như đóng đinh, trạm trổ vào tim Miên từng đường nét sâu hoắm hãy tin tôi.
*
Khái niệm thời gian trôi như một định mệnh cay đắng...
Miên ru con nhão nhoẹt và nặng trĩu. Thân hình Miên như dấu chấm than tuyệt vọng. Hốc mắt chao đảo như con thuyền lật úp. Hai nhãn đen bải hoải đờ đẫn. Nếp nhăn nhúm đọng trên gò má, khóe mắt. Một nốt ruồi bằng đầu tăm nằm giữa dòng lệ rơi như hãm, cố ý phơi bày bể khổ. Sự mỏi mòn và quần quật cứ đổ xuống cơ thể yếu ớt tàn tạ.
Bàn tay trễ nải ôm con trước bụng, lát lát Miên lại xốc thằng bé lên, đôi tay chỉ chực chờ muốn tụt khỏi vật thể đang ẵm. Sơn vừa thiếp đi trong cơn mệt lả. Mũi giảm đau không làm giảm cơn đau đang cắn rứt trên não, rực tràn khắp cơ thể. Tiếng thét trong đêm xé nát không gian yên lặng. Miên nhức nhối trên bả vai, tướp qua lần áo mỏng vết máu khô. Dấu tích hằn lại nốt răng của Sơn vật vã với bệnh bại não. Khuôn mặt Sơn xanh nhợt, mắt lim dim, môi lượt một lớp phấn trắng, hai viền nứt toác hoen rỉ máu, chỉ hơi thở khe khẽ để biết rằng nó vẫn tồn tại sự sống.
Chiếc xe lăn nhẹ ra vườn hoa. Sơn cố rướn mắt nhìn bình minh mọc đằng đông. Lâu lắm rồi mới thấy ánh mặt trời. Nắng ấm xôn xao. Thân hình Sơn căng nở trước nắng, đôi mắt dại ánh lên những tia sáng lấp lánh, vừa nghẹn ngào, hồi hộp như chiêm ngưỡng vật thể lạ. Sơn nhìn trân trân về phía mặt trời đang nhích từng chút khỏi vầng mây màu bạc. Gió đưa hương hoa từ những cánh vàng nhỏ rung rinh lùa nức mũi. Không gian rộng lớn, đất trời thênh thang, hơi thở của nó là nhỏ lại. Sơn vá víu tay mẹ mẹ ơi! Bình minh đẹp quá!. Miên gật đầu nó sẽ ở mãi trong lòng con.
Sơn đang nhắc đến cái khoảng không vô hình luôn rình rập mỗi khi cơn đau ập đến dội xuống thân thể liêu xiêu.
Sơn đẩy bánh xe xa dần tay giữ của Miên, nhẹ nhàng bứt những bông hoa nhỏ ti màu vàng óng. Miên lẳng lặng nghẹn ngào quay đi khi thằng bé cố tận hưởng từng giây từng phút ngắn ngủi. Nước nhập nhòa trên mặt đang run lên từng chặp . Cánh tay luống cuống đến khó tả. Như ai oán, như giận hờn... Nếu được hoán đổi, Miên sẽ đổi bộ não cho con nhưng sao nứơc mắt Miên mặn mòi cạn kiệt... Hơi thở chị chậm lại...Nỗi đau hụt hẫng lần chạy vào từng thớ thịt râm ran.
á!!!
Trên chiếc xe lăn, Sơn đang giãy giụa từng cơn co giật mạnh. Miên hốt hoảng chạy lại. Đầu ngẹo sang một bên, miệng bật máu, hơi thở ngắt quãng, mặt tái mét. Bó hoa trên tay giật giật theo độ rung cơ thể. Cơn đau lại đến. Thậm chí không chọn lấy khi khác mà giành giật với thằng bé cả những khoảnh khắc yên lành hiếm hoi nhất.
Rượt thốc thằng bé lên vai, thân hình thõng thượt gập lại, những cánh hoa rơi lả tả xuống gót chân Miên đứng. Một cơn đau, những đêm dài khắc khổ chồng chéo. Thảng thốt Sơn nói thống thiết mà gợn trong lòng Miên cảm giác tái tê. Mẹ ơi! Con muốn sống!.
*
Sơn ngồi nhìn chằm chằm vào chân đám trẻ đang nhẩy nhót lò cò. Mắt nóng lên theo từng nhịp điệu. Nước miếng giỏ xuống tay nhớt nhát. Đôi chân đưa đẩy bối rối. Từng khoảng tim ngắt quãng thúc giục Sơn đến gần bọn trẻ.
Mày đi ra chỗ khác chơi. Chỗ này không dành cho người như mày
Sơn cố nán không khuất phục. Cái nhìn thèm thuồng không rời những đôi chân thẳng vô tư lượn đi lượn lại.
Cút ra chỗ khác con người Tàu, mẹ mày từng làm đĩ nên sinh mày cứng đầu thế.
Chúng một mực đẩy Sơn té nhào xuống đất, chiếc xe chỏng vỏng ra giữa đường. Sơn vo tròn hai nắm đấm trước lời cay nghiệt. Đôi chân dệt không nhúc nhích bất lực. Máu trong người ứ đọng vón cục, tắc nghẹn giữa cách mạch mỏng.
Im ngay! Mẹ tao không phải là người như thế
Mồ hôi giỏ giọt xuống đất cay mặn. Ngăn ký ức của Sơn không định hình dáng bố. Mẹ lẻ loi xiêu vẹo vì Sơn. Mẹ không than trách bất kỳ ai dù một lần. Sơn ao ước đôi chân không co khoằm, bộ não hoàn chỉnh. Sơn sẽ đi cùng trời cuối đất gạt băng nỗi buồn ngàn cân trong mắt mẹ. Sơn cố lết dần lại chiếc xe lăn bằng hết sức lực như kẻ bơi trên cạn. Nhích từng xentimet thấy rát dưới bụng. Lũ trẻ hi hả cười cổ vũ. Sơn nguyền rủa chúng.
Miên trong nhà chạy ra, bất ngờ nhìn nhức nhối... Không đợi đến một phút để bế con vào xe an ủi con có sao không?. Sơn lắc đầu thẫn thờ, quay nhanh bánh lăn xe vào nhà. Dáng vẻ bất cần trông lẻ loi ngậm ngùi.
Sơn giấu mặt vào góc tường âm thầm trước sự bất lực. Nhắm rờ mắt. Bóng người đàn ông tóc bạc mặc bộ áo lụa cổ Tàu đứng trước cửa, thấp thỏm nhìn mẹ con Miên. Sơn tò mò ngơ ngác. Mẹ chết lặng chạy ra sờ nắn từng phân đoạn trên người. Rồi khóc ngất. Rồi cầm tay người đàn ông sấp ngửa đến chỗ Sơn và bập bõm nói câu gì đó. Người đàn ông ôm Sơn nhưng cánh tay chạm nhẹ vòng. Không kịp kiến diện khuôn mặt ngửi hơi ấm và nghe nỗi khát khao trỗi dậy. Ngẩng lên khuôn mặt trắng tinh nhẵn thín không đường nét. Bóng lừng lững ra đi khi Sơn chưa kịp cất tiếng cha.
Giật mình. Sơn choàng tỉnh cơn mê.
Sơn bâng khuâng với tay bật chiếc đài cũ. Tiếng cô phát thanh viên sang sảng trong bản tin tối bộ trưởng bộ kinh tế vừa ký kết dự án đầu tư giữa hai nước Trung - Việt nhằm phát triển kinh tế, đôi bên đều có lợi. Cùng tiến đến mục đích hòa bình hữu nghị, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai.
Miên chạm tay lên vai Sơn.
Chuỗi im ắng bao trùm nghe trái tim thánh thót trong lồng ngực. Sợi dây mỏng manh gắn kết những nỗi nhớ ăn mòn thời gian. Miên chờ đợi. Sơn khát cháy. Dường như không gian ngừng thở lắng nghe một bước chân vô định từ xa xôi. Mắt Miên và Sơn nau náu vào chiếc đài. Chậm rãi, uống từng lời, từng tin...
Sơn quay sang nhìn mẹ chạm phải tia hy vọng chất lửa nóng bỏng. Làn da sạm cháy nắng của mẹ gõ giọt thẽ thàng. Sơn nắm lấy tay mẹ vò chặt. Con muốn đi học, con sẽ đi học, con sẽ tìm cha về cho mẹ. Mẹ đồng ý cho con há mẹ.
Vậy con sẽ làm thế nào để tìm được cha?
Con học chữ, sẽ gưỉ lòng con vào trang giấy. Con tin cha cũng đang mong mỏi và sẽ về.
Miên chợt sững người khi giọng Sơn đanh gọn rắn chắc. Khoảng im ắng vỡ òa trong tiếng nấc. ánh mắt Sơn khẩn khoản reo mừng. Lóng lánh trong mắt Sơn chứa ngàn vạn tia sáng kỳ diệu.
Miên lịm đi hạnh phúc. Ước mơ của Sơn giản dị như bão lòng Miên. Dẫu ngắn ngủi nhưng thêm một giờ, một ngày, một tháng, một năm...Bóng gã như ảo ảnh xa xa, gần gần...Bài học chữ đầu tiên âm vang trong tuyết trắng.
Nguồn: duonghuongqn.vnweblogs.com