Khi nhắc đến Đà Lạt – người ta nghĩ ngay đến thành phố của ngàn hoa với những con đường trập trùng quanh phố núi với ảo diệu sương mù. Đà Lạt với cảnh sắc hữu tình và thơ mộng đã đi vào thi ca, nhạc họa từ bao đời nay và còn tiếp tục làm say lòng bao người đến kẻ đi. Thiên nhiên Đà Lạt với phong cảnh hữu tình và nên thơ cùng những con người Đà Lạt luôn hồn nhiên và mến khách lại rất tài hoa và cần mẫn, đã làm nên những ấn tượng khó quên trong lòng bạn bè muôn phương. Thành phố Đà Lạt đang thay da đổi thịt hàng ngày và sẽ mãi mãi là nguồn cảm hứng vô tận cho biết bao tâm hồn văn nhân thi sỹ để chắp cánh cho họ làm nên những áng văn thơ lay động hồn người cùng những tác phẩm nghệ thuật về âm nhạc, hội họa, điêu khắc hay kiến trúc có giá trị và vẻ đẹp ấy sẽ còn sống mãi với thời gian.
 
Cuốn sách “Duyên nợ Đà Lạt” cũng là một tác phẩm nghệ thuật hướng tới những vẻ đẹp như thế. Tác giả của nó là nhà thơ, nhà báo Trần Ngọc Trác, một người con trai gốc Huế nhưng vô cùng gắn bó và nặng lòng với vùng đất của xứ sở sương mù Đà Lạt. “ Duyên nợ Đà Lạt” có thể coi là một cuốn sách lý thú anh viết về những gương mặt chính khách và những chân dung nghệ sỹ  tiêu biểu của thành phố ngàn hoa trong giai đoạn từ năm 1893 đến năm 1975. Thật là ý nghĩa vì  “ Duyên nợ Đà Lạt” ra đời giống như một món quà trang trọng của nhà thơ Trần Ngọc Trác để dâng tặng Thành phố Đà Lạt vừa tròn 120 năm tuổi và tác phẩm cũng vừa kịp ra mắt bạn đọc trong tháng 12/2013, đúng tuần lễ festival Hoa Đà Lạt lần thứ 5 vừa được khai mạc.
Ngay cái tên gọi “Duyên nợ Đà Lạt” của cuốn sách đã mang đến cho người đọc những sự háo hức và đôi chút tò mò. Trong tâm thức tôi cũng như bao người, một Đà Lạt luôn đẹp với xứ sở của mộng mơ và đắm say với những thăng trầm và biến cố lịch sử. Một Đà Lạt lãng mạn với nhiều thông xanh mây trắng nhấp nhô những triền đồi nằm sóng xoài phủ bóng chiều và trong veo những hồ nước còn xanh trong mắt người thiếu nữ. Một Đà Lạt hoang sơ nhưng khoáng đạt và giàu sức sống giữa thiên nhiên như loài hoa Dã Quỳ hoang dại, thứ hoa vàng đến khắc khoải và làm ta nhớ Đà Lạt đến nao lòng, một Đà Lạt với những con người bình dị hay là vĩ đại... Tất cả những điều ấy đã được nhiều nhà văn, nhà thơ, họa sỹ, nhà điêu khắc và những người yêu quý Đà Lạt khắc hoa một cách đậm nét trong những tác phẩm nghệ thuật của họ.
Trần Ngọc Trác giống như một con ong cần mẫn, cứ gom góp, cứ thu lượm, cứ nâng niu cùng rất nhiều cảm xúc và những kỷ niệm về vùng đất và con người Đà Lạt để đến hôm nay mang đến một món quà rất  ý nghĩa cho bạn đọc và du khách gần xa khi họ đến với Đà Lạt, khi  họ muốn tìm hiểu về thành phố ngàn hoa để thêm yêu, thêm say  Đà Lạt. Trước đó anh đã có 8 tác phẩm được xuất bản trong đó có 6 tập thơ, một tập ký và đặc biệt là một tập ca khúc với 32 bài thơ được phổ nhạc. Có lẽ anh là người rất có duyên khi viết kịch bản phim và xây dựng chân dung cho các văn nghệ sỹ trong cả nước khi đến với Đà Lạt. Bây giờ khi đã nghỉ hưu anh hầu như dành toàn bộ thời gian và công sức của mình cho những niềm đam mê mà mình ấp ủ bấy lâu nay.
 
Với  trên 200 trang giấy trắng khổ 16 x 24, tác giả nhà thơ Trần Ngọc Trác đã đem đến cho bạn đọc những ấn tượng thật khó quên về thành phố ngàn hoa thơ mộng cùng những gương mặt văn nghệ sỹ tiêu biểu và những chính khách đã từng gắn bó và làm nên diện mạo đáng tự hào của Thành phố Đà Lạt từ xa xưa, từ hôm qua cho đến hôm nay và cả đến mai sau. Trên hai chục  gương mặt của các chính khách và văn nghệ sỹ tài ba được lựa chọn lần này, dẫu biết còn chưa đủ, anh đã dày công khắc họa chân dung của họ một cách kỹ lưỡng hay dù chỉ là đôi nét chấm phá thì  ta cũng thấy ở tác giả Trần Ngọc Trác cả một tấm lòng trân trọng, một tình yêu say đắm với mảnh đất và con người Đà Lạt, nơi anh có thể coi như một quê hương thứ hai, nơi mà anh đã gắn bó suốt một thời tuổi trẻ của mình ở đây.  
Có lẽ nhà thơ Trần Ngọc Trác phải là một người yêu đến say mê thành phố Đà Lạt như yêu một người tình thì mới có thể dày công sưu tầm tài liệu và vẽ nên những chân dung văn nghệ sỹ cùng những chính khách tiêu biểu đến thế. Họ là những người đã từng gắn bó và đóng góp công sức xây đắp và làm rạng rỡ cho thành phố cao nguyên thân yêu của mình đến thế. Từ những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử như: Alexandre Yersin, người có công khai mở thành phố trên cao với những khảo sát đầu tiên từ cao nguyên Lang bian ở Buôn Đăng Kia, cho tới  Hoàng Hậu Nam Phương- Phu nhân của Vua Bảo Đại cùng những kỷ niệm của Bà ở Đà Lạt từ những năm 1940 cho đến nhà thơ Hàn Mặc Tử với Đà Lạt trăng mờ…
 Từ một con người vĩ đại như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, một lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam vừa mới ra đi, Người cũng để lại nhiều ấn tượng với vùng đất và con người Đà Lạt. Ngòi bút Trần Ngọc Trác đã nhắc lại những câu chuyện của Ông với một tình cảm trìu mến đây biết ơn. Tiếp đến gương mặt các văn nghệ sỹ từng gắn bó với Đà Lạt và rất nổi tiếng mà ai cũng biết như nhạc sỹ Trịnh Công Sơn. Trần Ngọc Trác đã dành cho người nghệ sỹ tài hoa này khá nhiều tình cảm yêu mến của những người Đà Lạt yêu nhạc Trịnh qua nhiều trang viết như: Trịnh Công Sơn với Cao Thị Quế Hương, người tổ chức đêm nhạc Trịnh Công Sơn tại Trường Tư thục Viết Anh, một tấm lòng ngưỡng mộ với nhạc Trịnh của ông Huỳnh Tấn Đó và một điều mà nhiều người chưa từng biết về ông nay đã được công bố như Trịnh Công Sơn từng là võ sinh judo và những câu chuyện khá xúc động sau khi Trịnh Công Sơn mất…
Những ca sỹ nổi tiếng đã được Trần Ngọc Trác nhắc đến vì lòng ngưỡng mộ và sự gắn bó lâu dài của họ với Đà Lạt như ca sỹ Khánh Ly với tình yêu Đà Lạt da diết mà tên tuổi chị luôn gắn liền với những ca khúc của Trịnh Công Sơn. Ca sỹ Thanh Tuyền cũng được Trần Ngọc Trác giới thiệu như một dòng suối trong Đà Lạt hay như nhạc sĩ Từ Công Phụng, Lê Uyên Phương thấm đẫm một tình yêu Đà Lạt, các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng như Hàn Mặc Tử, Tương Phố, những câu chuyện và những bức ảnh của nhà thơ  Bùi Giáng được tác giả Trần Ngọc Trác sưu tầm, khai thác lần đầu tiên công bố với một giọng văn nhẹ nhàng mà sâu lắng. gần gũi, xúc động.
“Duyên nợ Đà Lạt” cho ta biết thêm những thông tin bổ ích và dường như đã thấm đẫm hồn thơ và hồn người qua gương mặt và những câu chuyện của nhiều chính khách và văn nghệ sỹ tài hoa. Tên tuổi của họ nơi thành phố ngàn hoa còn in dấu ấn thời gian qua những áng văn thơ, nhạc họa cùng những tác phẩm điêu khắc nghệ thuật để người đời mãi không quên. ‘ Duyên nợ Đà Lạt” thêm đẹp cùng với thiên nhiên trong lành và dường như cũng thấm đẫm hơi sương của cỏ cây hoa lá và những điều trăn trở nơi  xứ sở ngàn thông lãng đãng sương mù.
Người đọc còn tìm thấy nhiều gương mặt khác như nhà văn Nguyễn Thị Hoàng với một mối tình Đà Lạt say đắm, nữ nhà thơ Lệ Khánh, nhạc sỹ Lam Phương với “Thành phố buồn”, nhạc sỹ Hoàng Nguyên với ca khúc ngọt ngào “Ai lên xứ hoa đào”… rồi các họa sỹ và kiến trúc sư nổi tiếng như Ngô Viết Thụ và Đinh Cường…, các nhà nhiếp ảnh như Đặng Văn Thông, một người lưu giữ hồn xưa Đà Lạt qua những bức ảnh đẹp mãi cùng năm tháng. Nguyễn Bá Mậu một bậc thầy sắc độ trong nhiếp ảnh và Trần Văn Châu chụp ảnh thành phố Đà Lạt từ trên máy bay …Họ đều là những gương mắt tiêu biểu góp phần làm nên diện mạo và tâm hồn của thành phố và con người tri thức cùng những nghệ nhân trước năm 1975 của xứ sở ngàn hoa này.
Anh cũng nhận thấy còn một số gương mặt sáng giá khác mà anh rất quý trọng chưa  kịp đưa vào ấn phẩm này.Công việc đó, anh vẫn đang lặng lẽ tiếp tục khám phá và xây dựng thêm những chân dung ngày càng hoàn thiện hơn và  chúng ta hãy hy vọng và chờ đợi những nhân vật và những câu chuyện thú vị của họ vào một ngày nào đó qua ngòi bút của nhà văn ,nhà báo Trần Ngọc Trác..
 “Duyên nợ Đà Lạt” có thể coi là cuốn sách giá trị dành cho những người yêu quý và thích khám phá vùng đất và con người nơi đây. Cuốn sách được thiết kế trên nền bìa màu đỏ và in chữ đen phá cách trên bìa nhìn khá bắt mắt. Đây là tác phẩm thứ chín của Nhà thơ, nhà báo Trần Ngọc Trác, nguyên Chủ tịch Hội VHNT Lâm Đồng vừa ra mắt bạn đọc và do Nhà Xuất bản Văn Học ấn hành tháng 12/2013, đúng vào dịp kỷ niệm Thành phố Đà Lạt tròn 120 tuổi. Trần Ngọc Trác đã rất nỗ lực để cuốn sách của anh kịp ra mắt đúng lúc thành phố khai hội mừng festival Hoa Đà Lạt – như một duyên nợ mà anh mong được đáp đền.
 
Đúng như cái tên gọi của cuốn sách “ Duyên nợ Đà Lạt”, đó cũng là điều mà Trần Ngọc Trác trăn trở và luôn nhắc nhở bao người khi họ đến với Đà Lạt. Có lẽ rất nhiều người đã từng gắn bó sâu sắc với Thành phố sương mù, thậm chí ngay cả với những người hay mơ mộng với Đà Lạt dẫu chỉ chợt đến rồi đi. Có lẽ Duyên nợ Đà lạt cũng là duyên nợ của hầu hết những người từng gắn bó hay ít nhất họ cũng lưu giữ cho mình những kỷ niệm riêng có với mảnh đất và con người nơi đây với những tình cảm  trân quý, yêu thương  và sự an bình về cuộc sống nơi cao nguyên nắng gió Đà Lạt .
“ Duyên nợ Đà Lạt” – một ấn phẩm mà Trần Ngọc Trác muốn được gửi gắm bao điều sâu kín về thành phố mà anh rất đỗi yêu quý, về những con người cụ thể, những nhân vật cụ thể là chính khách , văn nghệ sĩ đã đến đây, gửi lại nơi đây những gì của trái tim rung động dâng trào. Là một người con của kinh đô Huế gắn kết với cuộc đời mình với Đà Lạt gần bốn mươi năm năm nên anh càng yêu say đắm mảnh đất cao nguyên này. Đây cũng là thông điệp mà anh muốn gửi đến bạn đọc cả nước và những người yêu Đà Lạt về một thành phố của tình yêu, sang trọng cổ kính, gần gũi, thân thiện, mến khách; một vùng đất của thi ca nhạc mà từng tác phẩm của văn nghệ sĩ đã tạo dáng hình cho nó. Đó là thành phố vừa hiện thực lại vừa lãng mạn luôn làm say đắm hồn người.

                                                     (Hà Nội ngày 30/12/2013)